2f. Onweer

Wat is dat nou, onweer en bliksem. En hoe ontstaat het?

Kijk maar eens naar dit korte filmpje: https://schooltv.nl/video/onweer-hoe-ontstaat-het/

Hoe blijf je veilig tijdens onweer? - Dokters van Morgen - AVROTROS

Onweer is eigenlijk het weertype met hoge wolken (cumulonimbus), bliksemontlading, donder en vaak zware regen- of hagelbuien.

Bliksem is een elektrische ontlading: een hele korte, maar sterke elektrische stroom, met een enorme spanning. In feite zoiets als wat ook in een tl-lamp gebeurt. Maar dan veel sterker. Zo sterk dat het dodelijk kan zijn als je erdoor getroffen wordt. Het filmpje legt mooi uit hoe in een hoge onweerswolk scheiding van elektrische lading ontstaat door langs elkaar bewegende waterdruppels en ijskristalletjes. Net zo als wanneer je met een ballon over je trui wrijft en zowel de ballon als de trui 'statisch' wordt (eigenlijk: geladen met statische elektriciteit). Als die scheiding groot genoeg wordt - en daardoor de spanning groot genoeg is - kan er een korte stroom gaan lopen. Dat is de bliksem. Die zien we als een lichtflts doordat door de elektrische stroom allerlei deeltjes in de lucht als het waren kapot gaan en dan licht uitzenden. Dat heeft met de bouw van die deeltjes (atomen en molekulen) te maken. Op elektriciteit, licht en atomen en molekulen gaan we in andere quests verder in.

De donder is in feite het geluid dat ontstaat doordat de lucht in de buurt van de bliksem als het ware ontploft. Door de sterke stroom wordt de lucht plotseling sterk verhit en zet daardoor plotseling uit. Dat is een explosie. Die explosie veroorzaakt geluid(sgolven). Ook op geluid gaan we in een andere quest verder in.

Verwerking

➜ Je weet wel dat de donder altijd na de flits komt. Weet je ook waarom? En weet je dan ook hoe je kunt berekenen hoe ver het onweer bij je vandaan is als je een lichtflits ziet en even later de donder hoort?