Bij plannen is de student instaat om een "routeplan" te maken om een doel te bereiken of om een taak uit te voeren en af te maken. Bij het plannen moet je ook bepalen wat belangrijk is en wat niet. Om zo efficiënt mogelijk je route te bepalen stel je prioriteiten (Dawson & Guare, 2016).
Waarom hebben sommige studenten moeite met plannen?
Puber:
Plannen gebeurt in de hersenen nl. in het voorste gedeelte de prefrontale cortex. Bij pubers is dit gebied nog in ontwikkeling. Deze ontwikkeling kan wel tot hun 22e jaar doorgaan. Daarnaast worden de emotionele hersengebieden door hormonen extra geprikkeld door hormonen. Dat zorgt er voor dat pubers impulsief kunnen reageren. Het puberbrein is dus uit balans en nog in ontwikkeling daarom hebben sommige pubers moeite met plannen.
Volwassene:
De volwassen student heeft vaak moeite met plannen bij een complexe taak of een taak die uit meerdere stappen bestaat. De student heeft moeite om alle informatie te filteren uit de taak en het startpunt te bepalen. Ze kunnen dan vastlopen in onbelangrijke details en verliezen daardoor hun doel uit het oog (Dawson & Guare, 2016).
Welke signalen kunnen erop wijzen dat de student plannen lastig vindt?
De student kan:
Niet goed een tijdsplanning maken.
De taak niet in deeltaken opdelen zodat het een grote brei blijft.
Zich niet aan tijdsplanning houden.
Werkt onvoldoende systematisch.
Vindt het moeilijk in te schatten hoelang iets duurt.
Vindt het moeilijk om eerst een taak af te maken voordat het met iets anders begint (Van Der Linde & Klein Tank, 2019).
Veel te snel alles inleveren (zie je vaak bij jongens).
Zeggen dat het goed gaat (ontwijkgedrag).
Welke vragen kun je aan de student stellen?
Stel dat er vannacht in je slaap een wonder is gebeurd. Het lukt je om te plannen en prioriteiten te stellen. In welke situatie zou je dat als eerste toepassen en beschrijf het resultaat wat je dan haalt.
Wat zou er voor jou veranderen als je kunt plannen en prioriteiten kan stellen?
Wat en wie zou je kunnen helpen om te plannen en prioriteiten te stellen?
Op welke momenten lukt het je wel om te plannen of prioriteiten te stellen (denk bijv aan vrienden of tijdens sport)?
Wat is er anders aan die momenten, waardoor jij wel in staat bent te plannen of prioriteiten te stellen?
Waar sta je op een schaal van 10 tot 0, bij 10 kun je heel goed plannen en prioriteiten stellen en bij 0 lukt het je niet om een planning te maken of prioriteiten te stellen.
Hoe zou een stapje hoger er voor jou uitzien? Wat doe je dan?
Wie of wat kan jouw motiveren om een planning te maken (Bannink, 2006)?
Tips voor werkbegeleiders/docenten
Stappen die je samen met een student kunt uitvoeren (Meens, 2015):
Het einddoel bepalen. Voordat een student kan gaan plannen, moeten de student weten wat het einddoel is en wanneer dit einddoel bereikt moet zijn. Voor een opdracht is dat bijv. het verslag dat gemaakt moet worden en de datum waarop het verslag moet worden ingeleverd.
De tijd en de middelen. Hoeveel tijd heeft de student om tot het einddoel te komen? Welke middelen heeft de student nodig voor de opdracht? Moet er een klant/cliënt/zorgvrager informeren over de opdracht of is er een gespreksruimte nodig, dan heeft de student ook tijd nodig om dit te kunnen regelen.
De leeractiviteiten. Welke leeractiviteiten moeten worden uitgevoerd? Laat de student een overzicht maken van alle leeractiviteiten en hoelang hij over elke leeractiviteit doet.
Het activiteitenplan opstellen. Als de student een lijst van leeractiviteiten heeft gemaakt, bepaalt hij de volgorde. Hij plant de leeractiviteiten in voor een week of meerdere weken. Om de planning inzichtelijk te maken kan er gebruik gemaakt worden van een planningsformulier (Dawson & Guare, 2016).
Verder:
Stimuleer eigen initiatief van een student.
Help de student waar nodig bij het stellen van prioriteiten.
Vraag welke begeleiding de student nodig heeft tijdens het plannen en het uitvoeren van de planning.
Kijk na het uitvoeren van een opdracht samen met de student of alles wat gepland is ook daadwerkelijk is uitgevoerd.
Laat de student reflecteren op hoe de planning en de uitvoering is verlopen. Welke successen heeft de student behaald en wat zijn de vervolg stappen.
Wil je gebruik maken het wekelijks focus formulier (een planningsformulier met prioriteiten) klik dan hier.