Waarden en normen
Waarden en normen spelen een belangrijke rol in de manier waarop iemand naar de maatschappij kijkt. Waarden zijn principes of uitgangspunten die je belangrijk vindt in het leven. Vrijheid, gelijkheid en eerlijkheid zijn van die waarden. Normen zijn regels die bepalen hoe jij en anderen zich moeten gedragen. Voor iedereen zijn de normen die we aan bepaalde waarde hechten anders.
Belangen
Belangen spelen bij het oplossen van een maatschappelijk probleem een grote rol. Een belang is het voordeel dat je ergens bij hebt. Lang niet idereen heeft dezelfde belangen. Zo heeft een werkgever belang bij een hoog loon, maar wil een werkgever de loonkosten liever laag houden. Dit noem je belangentegenstellingen. Dat is wanneer het belang van de één botst met het belang van een ander. Bij het oplossen van een maatschappelijk probleem kan je dus voorstellen dat het moeilijk is om tot een oplossing te komen. Dit kan lijden tot een dilemma. Een dilemma is een lastige keuze tussen twee dingen die allebei voordelen of nadelen hebben.
Een voorbeeld van een dilemma kan zijn: een gemeente kan delen van de stad aflsuiten voor vervuilende vrachtwagens om de luchtkwaliteit te verbeteren. Maar dit kan er voor zorgen dat meer bedrijven uit de stad vertrekken omdat zij zonder goed transport van hun producten zitten. Hierdoor kunnen zij failliet gaan. Wat is dus belangrijker: schone lucht of economische groei?
Macht en machtsmiddelen
Om een maatschappelijk probleem op te lossen is het handig wanneer zoveel mensen daar aan meewerken. Om dat voor elkaar te krijgen helpt het wanneer je macht hebt om dat te kunnen doen. Macht is de mogelijkheid hebben om het gedrag van een ander te kunnen beïnvloeden. Om mensen te kunnen beïnvloeden wodt gebruik gemaakt van machtsmiddelen. Dit zijn middelen die het gedrag van een ander kunnen beïnvloeden. Denk aan de macht die de docent heeft om jou na te laten blijven wanneer jij je hebt misdragen. Door de functie als docent mag diegene dat over jou beslissen.
Dit zijn de belangrijkste machtsmiddelen: