Definitie en waarom deze stap?

Inhoud:
A. Wat zijn beroepsprestaties? En waarom werken we met beroepsprestaties?
B. Wat zijn deelberoepsprestaties? En waarom werken we met beroepsprestaties?
C. Terminologie
D. Het belang van het formuleren van beroepsprestatie en de volgorde

 

A. Wat zijn beroepsprestaties?

Het onderwijs bij Avans ontwikkelen we beroepsgericht. Dit houdt in dat in onze opleidingen het beroep en het werkveld centraal staat. Van oudsher werden opleidingen in het hoger onderwijs aangeboden in de vorm van vakken. In het non-voorbeeld hiernaast gaat het om vakken die van toepassing zijn in de opleiding tot meubelmaker. Denk aan kennis van materialen zoals hout, kennis van kunststromingen, vaardigheden als houtbewerking, het maken van een plan van aanpak van ontwerp tot en met uitvoering en het maken van een technische tekening. Allemaal noodzakelijke kennis en vaardigheden om als meubelmaker te bezitten. Het probleem is echter dat we als mensen deze geleerde vaardigheden in de vorm van één vak, lastig kunnen vertalen naar andere contexten. Dat is best een probleem tijdens de stage en later als een afgestudeerde het werkveld in gaat. In de praktijk zijn vraagstukken meestal niet op te lossen met de kennis en vaardigheden vanuit één vak maar juist door de combinatie van de vakken. Het opleiden in de vorm van vakken draagt daarom niet bij aan een optimale voorbereiding van onze studenten op de beroepspraktijk.

Beroepsgericht onderwijs
In het Avans onderwijsmodel maken we een mindswitch van vakgericht onderwijs naar beroepsgericht onderwijs. Niet de vakken staan centraal maar stukken van het beroep. Die stukken van het beroep noemen we (deel)beroepsprestaties. In hetzelfde voorbeeld van de meubelmaker, betreft een (deel)beroepsprestatie het maken van een kast met een element van een kunststroming (zie afbeelding hier rechts). Om dit te kunnen doen heb je kennis nodig van materialen, gereedschappen, kunststromingen etc. Al die kennis en vaardigheden samen zijn nodig om de (deel)beroepsprestatie te leveren. Met al die beroepsprestaties samen wordt de beroepsbekwaamheid aangetoond, het eindniveau van de opleiding. Dit wordt weergegeven in onderstaande afbeelding.

Afstuderen in een beroepsgericht curriculum
Dit houdt ook in dat het afstuderen (het eindniveau) niet middels één module wordt aangetoond. Andriessen et al.  (2017, p.1.) constateren namenlijk dat het takenpakket van een beroepsbeoefenaar zo divers is, dat één prestatie van de student nooit representatief kan zijn voor de totale beroepsbekwaamheid.
 

B. Wat zijn deelberoepsprestaties en waarom werken we met deelberoepsprestaties?

Om de totale beroepsbekwaamheid aan te kunnen tonen "knippen" we de beroepsbekwaamheid in kleinere stukjes. Dit noemen we "beroepsprestaties" als het gaat om 3 tot 5 prestaties die de hele beroepsbekwaamheid omvatten (zie afbeelding hierboven). De beroepsauthentieke prestatie die in een module centraal staat wordt een deelberoepsprestatie genoemd. Dit is een beroepsauthentieke opdracht die aan één of meerdere beroepsprestaties raakt. Deze deelberoepsprestatie is:

  1. Herkenbaar voor het specifieke werkveld (niet generiek toepasbaar op diverse opleidingen).
  2. Aantrekkelijk en motiverend voor de student.
  3. Is in een module van 15 of 30EC te realiseren.

In onderstaande afbeelding wordt weergegeven hoe dit er uit kan zien. Dit een een voorbeeld van hoe beroepsbekwaamheid, beroepsprestaties en deelberoepsprestaties zich tot elkaar verhouden. Uiteraard zijn er meerdere wegen naar Rome. In de experimenten gaan we leren wat werkt en waarom.

 

C. Terminologie

In het onderwijsmodel is gekozen voor de term beroepsprestaties omdat dit in alle opleidingscontexten van Avans toepasbaar is. Voor de ene opleiding bestaat een beroepsprestatie uit een dienst, bij de andere uit een product. Zodoende is er gekozen voor een generieke term.

 

D. Het belang van het formuleren van beroepsprestaties en de volgorde

Door het beschrijven van de beroepsprestaties 'vertaal' je de beroepsbekwaamheid naar herkenbare elementen van het beroep. Door deze te beschrijven aan de hand van beroepsauthentieke handelingen, zorgen we ervoor dat ons onderwijs voor studenten betekenisvol, herkenbaar en direct toepasbaar is in de praktijk. Dit in tegenstelling tot de "vakken" die we vroeger hadden. Studenten kregen losse vakken aangeboden, meestal ontstaan o.b.v. onze expertise, en moesten dat zelf integreren in de praktijk. Aangezien je in de praktijk nooit wordt aangesproken op je kennis en vaardigheden in één vak, bieden wij onderwijs integraal aan. Daarom werken we in modules toe naar beroepsprestaties.

Daarnaast biedt het werken met beroepsprestaties een goede basis voor het ontwikkelen van een adequate, authentieke en leerwegonafhankelijke toets. De beroepsprestatie is het uitgangspunt voor de beroepsopdracht en de wijze waarop deze getoetst wordt. Dat wil zeggen dat de verschillende elementen van de beroepsprestatie terug te zien moeten zijn in de toetsing. De wijze waarop deze geïntegreerd zijn in de beroepsprestatie vertaal je naar de integratie hiervan in de toetsing. Het is niet de bedoeling de te onderscheiden onderdelen van een beroepsprestatie los van elkaar te toetsen.

Een ander voordeel van het werken beroepsprestaties is dat dit de mogelijkheid biedt om eerdere werkervaring te benutten en te integreren. Dat biedt de kans om te valideren en te versnellen.


Deze pagina is voor het laatst aangepast op 23 februari 2022 door Myrte Legemaate