Ultraviolet licht

Naast licht zendt de zon ook ultraviolette straling (uv-straling) uit. Wanneer je het spectrum van het zonlicht bekijkt, zal je deze uv-straling terugvinden naast de kleur violet. Het woord ‘ultraviolet’ betekent namelijk letterlijk ‘voorbij het violet’. Mensen kunnen deze ultraviolette straling niet zien, maar er zijn sommige dieren die dit wel kunnen.

Afbeeling 14:
Een mannetjes en een
vrouwtjeskoolwitje: zie jij het verschil

Zo kunnen bijvoorbeeld koolwitjes (een soort vlinder) deze uv-straling wel waarnemen. Wanneer wij naar koolwitjes kijken, zullen we niet zoveel verschil zien tussen mannetjes en vrouwtjes als je alleen naar de kleur kijkt. Ze zien er namelijk voor onze ogen even wit uit. Maar voor de vlinders zelf zit er een groot verschil tussen de kleuren van mannetjes en vrouwtjes. Vrouwtjes zullen namelijk de uv-straling weerkaatsen, en mannetjes absorberen deze juist. Op deze manier kunnen de vlinders makkelijk zien of ze te maken hebben met een mannetje of een vrouwtje.

Naast dat de zon uv-straling uitzendt, zijn er ook verschillende lampen die uv-straling kunnen uitzenden. Dit zijn de uv-lampen. Deze lampen lijken een beetje blauw licht te geven, maar eigenlijk zenden ze voornamelijk uv-straling uit. Deze lampen worden vooral gebruikt in zonnebanken, blacklights en vliegenvangers.

Afbeelding 15:
Twee bankbiljetten worden gecontroleerd onder een uv-lamp
 

Uv-straling kan er ook voor zorgen dat bepaalde stoffen gaan oplichten wanneer er met deze uv-straling op geschenen wordt. Wanneer een stof hierdoor gaat oplichten, noem je dat fluoresceren. De stof zal namelijk de uv-straling absorberen en als resultaat daarvan zal de stof zichtbaar licht afstoten. Deze fluorescerende stoffen worden onder andere toegepast in tl-buizen. Ook op bankbiljetten zijn fluorescerende stoffen gebruikt. Hiervoor hebben ze speciale inkt gemaakt welke onder een uv-lamp goed zal oplichten. Door het gebruik van deze fluorescerende inkt zal het minder makkelijk zijn om een bankbiljet na te maken.

Wil je meer weten over ultraviolet en infrarood licht kijk dan de video van meneer Wietsma, of de video specifiek over uv-straling of infrarood licht