Leerdoelen
Deze lessenserie gaat over het onderwerp urbanisatie in Nederland. Dit sluit aan bij kerndoel 38, de leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in hun omgeving te plaatsen (SLO, 2010).
De leerdoelen van de leerlingen zijn opgesplitst in twee delen. De leerdoelen zijn verdeeld in urbanisatie Nederland algemeen en veranderingen in de Nederlandse steden. Door middel van de leerdoelen werken de leerlingen aan kerndoel 38. De leerdoelen zijn:
Urbanisatie Nederland algemeen:
Veranderingen Nederlandse steden:
Leerinhoud
Tijdens deze leeractiviteit leren de leerlingen over de urbanisatie van Nederland. Volgens het CBS (2021) hebben steden zolang ze bestaan een belangrijke rol gespeeld in het leven van mensen. De mensen trokken naar de steden op zoek naar werk, een opleiding, nieuwe kansen of vertier. Toch verloren veel Nederlandse steden vanaf de jaren zestig tijdelijk hun aantrekkingskracht, maar sinds de eeuwwisseling zijn steden, en de gebieden eromheen, weer helemaal in trek. Dit heeft ook een keerzijde. In sommige gebieden aan de rand van Nederland krimpt de bevolking, onder andere omdat jongeren wegtrekken. De steden moeten zich aanpassen aan deze veranderingen. Vraagstukken rond stedelijke planning, duurzaamheid en kwaliteit van leven worden daarom in Nederland steeds urgenter. Het is belangrijk dat de leerlingen leren over de urbanisatie in Nederland zodat zij een eigentijdsbeeld krijgen van hun omgeving. Dit sluit aan bij kerndoel 38: De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in hun omgeving te plaatsen (SLO, 2010).
De leerlingen werken vanuit een probleemstelling en moeten doormiddel van opdrachten achter het antwoord van de hoofdvraag komen.
Leeractiviteiten
In deze leeractiviteit is er gekozen voor een digitale verwerking door middel van een webquest. Volgens Brummelhuis (2011) is een webquest een gestructureerde zoekopdracht op het internet. Leerlingen krijgen een betekenisvolle, functionele opdracht om informatie te zoeken, verwerven en integreren. Hierbij is het vooral de bedoeling dat zogenaamde ‘higher order thinking skills’ zoals analyseren, logisch redeneren en problemen oplossen worden gestimuleerd. De leerling is dus niet een passieve kennisverwerver, maar gaat actief op zoek naar informatie in verschillende bronnen en weet ze te integreren.
De webquest wordt ingezet als een middel om de leerdoelen te bereiken. Hunter (2015) en Fisser (2015) concluderen dat dit de beste manier van ICT-gebruik is. Daarbij worden de lessen aan de hand van het HPC-model ontworpen, dit is een toevoeging aan het T-PACK model.
De antwoorden van de webquest zijn op te vragen via: b.denbakker@vario-onderwijsgroep.nl
Docentenrollen
De docent heeft verschillende rollen namelijk: didacticus en coach.
De docent begint met de leerdoelen vaststellen, hierna maakt hij het ontwerp (didacticus) en tijdens het uitvoeren is komt de coachende rol aan bod. Volgens Brummelhuis (2011) helpt de leraarpagina van een webquest met ondersteunende informatie over het didactisch en organisatorisch gebruik ervan de docent.
Bronnen en materialen
De leerlingen leren door middel van opdrachten die worden uitgevoerd met een webquest. De webquest is gemaakt met behulp van de site wikiwijs.nl
De lessen sluiten aan bij de methode buiteNLand hoofdstuk 2.4 & 2.5 van het VMBO-TH 2 boek.
De docent maakt gebruik van de docentenhandleiding en dit spinnenweb.
De leerlingen moeten beschikken over internet, oortjes en de Grote Bosatlas.
Groeperingsvormen
Bij deze een webquest werken leerlingen in groepjes van 2 samen. Deze webquest faciliteert samenwerken door leerlingen bijvoorbeeld verschillende rollen toe te bedelen. Volgens Johnson (1999) ontstaat hierdoor een wederzijdse afhankelijkheid, waardoor de leereffecten toenemen.
Leeromgeving
De leerlingen werken aan de webquest in het klaslokaal een klaslokaal waar er toegang is tot computers, laptops en atlassen. In een lokaal kan de docent zijn coachende rol het beste invullen.
Tijd
De tijd voor deze webquest is 2 lesuren van 45 minuten en een inleiding in de voorafgaande les. De totale tijd van de webquest voor de leerling is 2x45 minuten en 10 minuten inleiding wat samen 100 minuten maakt.
Toetsing
Tijdens de inleiding wordt het probleem aan de leerlingen voorgelegd. Tijdens de webquest verdienen de leerlingen door middel van de opdrachten letters waarmee zij op het einde een woord mee kunnen vormen. Deze zin geeft antwoord op de probleemvraag. De leerlingen moeten dus alle opdrachten voltooien om deze webquest te kunnen afronden.
De probleemvraag is als volgt: Hoe kan Nederland zorgen dat de Nederlandse steden klaar zijn voor de toekomst? Nederland moet in de toekomst zorgen dat het de problemen aanpakt en dat de steden smart cities worden.
Visie
De leerlingen door middel van de leerdoelen aan kerndoel 38: De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in hun omgeving te plaatsen (SLO, 2010). Door aan de kerndoelen te werken verwerven de leerlingen geografisch besef (Van der Berg, 2009).
Biografie
Brummelhuis, A. t. (2011). Wat weten we over … webquests. Zoetermeer: Kennisnet.
Hunter, J. (2015). Technology Integration and High Possibility Classrooms. In J. Hunter, Technology Integration and High Possibility Classrooms. New York & Londen: Routledge.
Fisser, P. R.-C. (2015). Technological pedagogical content knowledge (TPACK): Revision and rethinking. In P. R.-C. Fisser, Technological pedagogical content knowledge (TPACK): Revision and rethinking. Las Vegas: Symposium conducted at the 26th annual conference of the Society for Information Technology and Teacher Education.
G. van den Berg, A. B. (2009). Handboek vakdidactiek aardrijkskunde. In A. B. G. van den Berg, Handboek vakdidactiek aardrijkskunde. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken.
Johnson, D. &. (1999). Learning together and alone: Cooperative, competitive, and individualistic learning (5th ed.). In D. &. Johnson, Learning together and alone: Cooperative, competitive, and individualistic learning (5th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
SLO. (2010). Kerndoelen onderbouw voortgezet onderwijs. 's-Gravenhage: Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.