Leerdoelen:
- Na dit hoofdstuk weet ik welke verkiezingen er worden gehouden in Nederland;
- Na dit hoofdstuk weet ik wat het kiesrecht inhoudt;
- Na dit hoofdstuk weet ik wat er tijdens de verkiezingscampagne gebeurt.
2.1 kiesrecht
In Nederland kennen wij het kiesrecht. Het kiesrecht betekend dat je mag stemmen tijdens de verkiezingen ( gemeenteraadsverkiezingen, provinciale verkiezingen of landelijke verkiezingen )
Er zijn twee soorten kiesrechten. Actief kiesrecht is het recht om te stemmen tijdens een verkiezing en passief kiesrecht is het recht dat je jezelf verkiesbaar mag stellen.
Maar wie en wanneer mag je nou stemmen?
Wanneer mag je jezelf verkiesbaar stellen?
2.2 verkiezingen
Hierboven heb je al gelezen over de soorten verkiezingen, hieronder staat een kleine uitleg.
gemeenteraad
Verkiezing voor de gemeente waarin je woont. Je kan dan alleen stemmen in je eigen gemeente. In deze verkiezingen zie je niet alleen de bekende partijenen zoals groenlinks en cda, maar ook lokala e partijen zoals Leefbaar Rotterdam. Om de vier jaar vinden deze verkiezingen plaats.
Dit jaar zijn ook gemeenteraadsverkiezingen. Deze vinden plaats op 16 maart 2022.
provinciale staten
De Provinciale Statenverkiezingen lijken veel op de gemeenteraadverkiezingen. Hier zijn ook mindere bekende verkiezingen en is ook om de vier jaar. De provinciale statenverkiezingen vinden plaats in 2023.
waterschappen
De waterschapverkiezingen vinden samen met de Provinciale Statenverkiezingen plaats. De waterschappen beslissen over:
- visvergunningen
- beheer kanalen en sloten
-waterzuivering
- aanleg wegen en fietspaden
tweede kamer
Vorige jaar zijn de Tweede Kamerverkiezingen geweest, hierbij heb je kunnen stemmen op een partij die jou vertegenwoordigt in de landelijke politiek. Deze worden ook om de vier jaar gehouden, indien er geen vroegtijdige aftreding plaats vind.
disclaimer: aftreden is geen demissionair kabinet. Bij een demissionair kabinet neemt het kabinet ontslag, maar blijft wel werkzaam tot er een nieuw kabinet zicht vormt.
Europees Parlement
Hieraan doen Nederlandse partijen mee ( ook andere landen zitten in het Europees Parlement ) , die binnen de Europese Unie (EU) met andere partijen samen werken. Bijvoorbeeld Groenlinks en PVDA. Deze verkiezingen worden elk vijf jaar gehouden.
2.3 verkiezingscampange
Tijdens de verkiezingen houden partijen zich bezig met hun campanges. Ze stellen een lijst met kandidaten op met bovenaan een lijstrekker. Een lijsttrekker is de leider van de partij tijdens de verkiezingen. Meestal wordt ook op de lijsttrekker gekozen. Zie hieronder posters van lijstrekkers (campagne posters)
Deze posters is een van de acties die partijen voeren om mensen op hen te laten stemmen. Ook doen ze dit door mee te doen aan debatten, sociale media post/ filmpjes ( zelfs Tiktok wordt nu ingezet om jongeren aan te spreken ) en gaan ze langs steden om campagne te voeren. Dit wordt meestaal gedaan door de lijsttrekker.
Lijsttrekker Thierry Baudet die campagne voert.
Partijen voeren hun verkiezingscampgne vooral om zwervende kiezer te winnen. Elke partij heeft hun vaste kiezers. Deze kiezers stemmen bij elke verkiezing op dezelfde partij. Maar Zwervende kiezers kiezen meestal pas op een partij tijdens de verkiezingen door bijvoorbeeld een kieswijzer te doen of te kijken naar de debatten en partij standpunten.
2.4 Stemmen
Hierboven hadden we het al over standpunten. Standpunten kun je terug vinden in een verkiezingsprogamma van een politieke partij. In een verkiezingsprogamma staan standpunten en de plannen van een partij.
Je stem uitbrengen
We hebben het al gehad over wanneer je mag stemmen, maar hoe werkt dat stemmen dan?
Allereerst krijg je een stempas thuisgestuurd. Deze neem je mee op de verkiezingsdag naar het stembureau ( met een identiteits bewijs ).
Sommige mensen kunnen niet stemmen door bijvoorbeeld medische redenen of door hun werk. Je kan dan alsnog stemmen door iemand volmacht te geven. Dit staat meestal op he stembiljet en vereist een handtekening van degene die de stem uitbrengt en een kopie van een identiteitsbewijs.