2d. Evenwicht en evenwichtsregel

We hebben het nu gehad over wat evenwicht is en hoe en waarom mensen dat vroeger te weten wilden komen. Nu gaan we verder in op de techniek van het evenwicht

 Proefje 1

Kan een weegschaal alleen maar in evenwicht zijn als er aan beide kanten evenveel gewicht ligt? Denk eens na, of probeer het uit.

Nadenken
➜ Denk eens aan de wip waar je vroeger vaak op zat. Hoe kon je die in evenwicht krijgen, terwijl je zusje/broertje/vriendje/vriendinnetje lichter of zwaarder was dan jijzelf? Schrijf je antwoord in je schrift.
        Weet je het niet meer? Probeer het dan uit zoals hieronder beschreven.

 

Uitproberen
➜ Ga samen met iemand die lichter of zwaarder is dan jij naar een speeltuin met een wipwap
➜ Ga allebei op het zitje van de wipwap zitten. Klopt het dat degene die het zwaarst is, onderop blijft en de ander omhoog gaat?
➜ De zwaarste persoon schuift nu langzaam naar voren. Wanneer komt de lichtere persoon naar beneden?
➜ Beschrijf jullie experiment in een paar zinnen in je schrift.

 

 Proefje 2

In de proef hierboven heb je met je herinneringen of je lichaam gewerkt. Nu wordt het tijd om echt technisch bezig te gaan. Meten is weten!

Evenwicht is er niet alleen als er aan beide kanten van een draaipunt evenveel gewicht ligt. Het hangt er ook van af hoe ver dat gewicht ligt van het draaipunt. Dat gaan we in dit proefje precies onderzoeken.

Je hebt nodig:

➜ Pak je liniaal en je potlood/rietje en leg de liniaal dwars op het rietje, zo dat het rietje precies in het midden ligt. Als het goed is, ligt de liniaal dan in evenwicht. Het is een soort balans geworden.

➜ Leg nu een dropje aan één kant op de liniaal op ongeveer 6 cm van het draaipunt. Zie ook het plaatje hieronder.
➜ Pak nu twee andere dropjes boven op elkaar
➜ Waar moet je die twee dropjes neerleggen om de liniaal weer in evenwicht te krijgen? 

➜ Probeer het ook eens met het ene dropje op 4 cm of 8 cm van het midden. Waar moeten dan de twee dropjes liggen?

 

 Uitleg

Als je goed oplet, merk je dat er een algemene regel is:

(Afstand links) x (gewicht links) = (Afstand rechts) x (gewicht rechts).

 

Met Afstand bedoelen we de afstand tussen het midden van het dropje en het draaipunt (het rietje of potlood dus). Met deze regel kun je voorspellen waar je een bepaald aantal gewichtjes moet neerleggen om evenwicht te krijgen. Deze regel noemen we de evenwichtsregel.

 

Verwerking

We gaan nu met de evenwichtsregel berekenen hoe je evenwicht kunt krijgen. Je mag het ook steeds uitproberen op je liniaal-weegschaal. 

➜ Pak je schrift en neem de tabel hieronder over.
➜ Bereken het ontbrekende getal door de evenwichtsregel te gebruiken. 

 

tabel:

Gewicht links

(aantal gewichtjes)

Afstand links

(aantal vakjes)

Gewicht rechts

(aantal gewichtjes)

Afstand rechts

(aantal vakjes)

1

8

2

 

1

9

3

 

1

4

4

 

2

4

1

 

2

6

 

4

3

2

 

6

3

6

 

9

4

1

 

2