Toepassingopdrachten

Opdracht 1 Vetgehalte in bouillon
Jij werkt bij de keuringsdienst van waren en krijgt de opdracht het percentage vet in bouillon te onderzoeken. Bouillon wordt gemaakt door aan een bouillonblokje, een mengsel van vaste stoffen, heet water toe te voegen.
Je gaat als volgt te werk. Je verkruimelt een bouillonblokje van 5,3 gram en voegt hier wasbenzine aan toe. Het vet lost goed op in wasbenzine en de andere stoffen niet. Het mengsel dat nu ontstaat ga je filtreren en het filtraat damp je in.

  1. Hoe heet de scheidingsmethode die optreedt na het toevoegen van wasbenzine en voor het filtreren?
  2. Hoe heet het soort mengsel dat is ontstaan na toevoeging van wasbenzine? Oplossing, suspensie of emulsie, leg je antwoord uit.
  3. Geef een doorsneetekening van de opstelling die je gebruikt bij filtreren en zet de namen van de onderdelen erbij.
  4. Zet de termen ‘residu’ en ‘filtraat’ op de juiste plaats in de tekening.
  5. Welke stoffen vind je na afloop van de filtratie in het filter?
  6. Leg uit waarom het eigenlijk niet zo verstandig was om hier in te dampen. Geef twee redenen.

    Na het indampen blijkt er 2,2 gram vet over te blijven. Met 1 bouillonblokje kun je 500 mL bouillon maken.
  7. Bereken de concentratie (in g/L) vet in 500 mL bouillon.
    Schrijf altijd de berekening op en geef het antwoord met de juiste eenheid erachter.
  8. VWO: Bepaal het vetgehalte in massa procenten van het bouillonblokje.

 

Opdracht 2 Rode wijn
Rode wijn is een mengsel van verschillende stoffen. Het bevat onder andere water, alcohol, smaakstoffen, kleurstoffen en suiker.
Youri wil van rode wijn witte wijn maken. Hij doet 150 mL rode wijn in een erlenmeyer en voegt hier een flinke schep norit (actieve kool) aan toe. Hij schud het ontstane mengsel goed.

  1. Wat is de naam van de scheidingsmethode die Youri nu gebruikt heeft?
  2. Teken een doorsneetekening van de erlenmeyer met rode wijn en laat zien hoe het mengsel er op microniveau uitziet.
    Gebruik zwarte bolletjes voor de noritdeeltjes, rode bolletjes voor de kleurstofdeeltjes en blauwe bolletjes voor alle overige deeltjes.

    Vervolgens filtreert Youri het mengsel en ziet dat de oplossing kleurloos is geworden.
  3. Van welk verschil in stofeigenschap maak je gebruik bij filtreren?

    Dana wil vervolgens de alcohol uit het overgebleven mengsel halen. Dit doet ze met de scheidingsmethode destilleren. Tijdens het destilleren wordt bovenin de destillatiekolom de temperatuur gemeten. Het resultaat van deze temperatuurmeting is hiernaast in een grafiek weergegeven.
  4. Bereken het kookpunt van alcohol (zie grafiek) om naar Kelvin.
  5. Is de alcohol in het residu of in het destillaat terecht gekomen? Leg je antwoord uit.
  6. Welke conclusie kun je trekken uit het temperatuurverloop tijdens de destillatie?

    Tot slot dampt Dana het overgebleven mengsel van water, suiker en smaakstoffen in. Ze weegt de hoeveelheid suiker en smaakstoffen. Deze blijken samen 1,8 gram te wegen. Het lukt Dana niet om de suiker en smaakstoffen nog verder van elkaar te scheiden.
  7. Bereken de concentratie (g/L) suiker en smaakstoffen (samen) in de wijn.
  8. Waarom kun je de suiker en de smaakstoffen niet van elkaar scheiden door te extraheren met water?


Opdracht 3 Eigen onderzoek
Je krijgt de opdracht om zout, krijt en kamfer van elkaar te scheiden en wel zodanig dat je alle drie vaste stoffen na afloop weer zuiver hebt.
In de tabel hiernaast vindt je iets meer informatie over deze 3 stoffen.

  1. Schrijf een kort werkplan op om deze stoffen van elkaar te scheiden.
  2. Welke vier verschillende scheidingsmethoden moet je gebruiken?

EINDE
Je kunt je antwoorden nakijken met onderstaande document.

Antwoorden toepassing Scheiden en de basis