Lees - Financiële kengetallen kennen en begrijpen

Het is belangrijk om goed inzicht te hebben in de financiële gezondheid van een bedrijf. En niet alleen het bedrijf zelf maar ook andere stakeholders hebben behoefte aan deze informatie. Bijvoorbeeld:

Financiële kengetallen kunnen deze vragen beantwoorden.

We maken over het algemeen onderscheid tussen drie soorten kengetallen die drie verschillende vragen rondom de financiële gezondheid van een onderneming kunnen beantwoorden:  

•    Liquiditeit: Kan een onderneming aan haar korte termijn schuldverplichtingen voldoen?

•    Solvabiliteit: Kan een onderneming aan al haar verplichtingen (korte- en lange termijn schulden) voldoen in het geval van liquidatie?

•    Rentabiliteit: Hoeveel levert één euro op die in de onderneming wordt gestopt?

Deze drie deelgebieden zijn verder onder te verdelen in specifieke ratio’s die onderling verschillen op de manier waarop liquiditeit, solvabiliteit of rentabiliteit worden berekend.

In de tabel hieronder staan alle (voor deze cursus) relevante ratio’s, de bijhorende formules en de algemeen geldende normen.

Later in de cursus wordt uitgebreid ingegaan op het destilleren van de juiste gegevens uit een balans die als input dienen voor de hierboven beschreven formules. Voor nu is het goed om te weten dat de berekende ratio's vooral van grote betekenis zijn wanneer ze worden vergeleken met een norm, met een voorgaande periode of met een benchmark.

Vergelijken met een norm. Berekende liquiditeits- en solvabiliteitskengetallen kunnen vergeleken worden met een algemeen geldende norm (zie laatste kolom in de tabel). Deze normen geven de grens aan tussen een 'goede' en 'slechte' ratio. Kijkend naar de norm voor Current Ratio bijvoorbeeld, weten we dat een bedrijf met een berekende ratio van 2,0 een prima liquiditeit heeft. Maar zodra het onder de 1,5 valt moeten het bedrijf (en haar externe financiers) zich zorgen maken. Met deze algemeen geaccepteerde normen hebben we gemakkelijke standaarden waar de financiële gezondheid van een onderneming mee vergeleken kan worden.

Een uitzondering zijn de rentabiliteitsratio’s waar geen algemeen geldende normen voor bestaan. Vaak wordt gesteld dat deze op zijn minst positief moeten zijn (= winst!). Maar omdat een kengetal altijd een momentopname is, is zelfs dat niet altijd een gegeven. Aandeelhouders kunnen bijvoorbeeld prima leven met een negatief rendement als het toekomstperspectief maar gunstig is. Ook de risico-inschatting van de aandeelhouder of externe investeerder speelt een rol. Kortom, de vermogensverschaffer (vreemd of eigen) bepaalt zelf zijn 'norm' en beoordeelt de feitelijke rendementsratio van een onderneming aan de hand een zelf bepaalde  standaard.

Vergelijken met het verleden. Naast het vergelijken met algemeen geaccepteerde normen kan men ook de ontwikkeling van financiële gezondheid/aantrekkelijkheid in tijd analyseren. Een opwaartse trend in een bepaalde ratio is positief. Een current ratio van 1,4 is niet optimaal, maar als de onderneming een kwartaal ervoor een current ratio van 1,1 had, dan zit er in ieder geval een positieve ontwikkeling in. Misschien wel het resultaat van zeer bewuste acties om de liquiditeit te verbeteren! Omgekeerd geldt dat als de current ratio lager is dan een kwartaal eerder, er sprake is van een neerwaartse trend. Hoogtijd om te analyseren hoe dat komt en maatregelingen te nemen.

Vergelijken met een voorbeeldbedrijf (binnen of buiten de branche). Ofwel benchmarken. Dit houdt in dat één of meer vergelijkbare bedrijven die het goed doen op een specifiek financieel aspect als voorbeeld (benchmark) worden genomen. Het streven van de benchmarkende onderneming is om ook dit niveau te halen. Want kennelijk is het mogelijk!