2d. Evenwicht en evenwichtsregel

We hebben het nu steeds gehad over evenwicht; gelijk gewicht dus. Kan een weegschaal alleen maar in evenwicht zijn als er aan beide kanten evenveel gewicht ligt? Denk eens na.

➜ Denk eens aan de wip waar je vroeger vaak op zat. Hoe kon je die in evenwicht krijgen, terwijl je zusje/broertje/vriendje/vriendinnetje lichter of zwaarder was dan jijzelf?

 

Evenwicht is er (dus) niet alleen of per se als er aan beide kanten van een draaipunt evenveel gewicht ligt. Het hangt er ook van af hoe ver dat gewicht ligt van het draaipunt. Laten we dat eens onderzoeken.

➜ Pak eens je liniaal en een rietje (of een rond potlood o.i.d.) en leg de liniaal dwars op het rietje, zo dat het rietje precies in het midden ligt. Als het goed is, ligt de liniaal dan in evenwicht. Het is een soort balans geworden.

➜ Leg nu een dropje aan één kant op de liniaal op ongeveer 6 cm van het draaipunt. Waar moet je nu twee andere dropjes boven op elkaar neerleggen om de liniaal weer in evenwicht te krijgen? (zie het plaatje hieronder; daar worden geen dropjes maar ronde platte gewichtjes gebruikt; iets anders dan dropjes kan natuurlijk ook; zorg wel dat het allemaal dezelfde dropjes of dingen zijn; muntendrop bijvoorbeeld)

➜ Probeer het ook eens met het ene dropje op 4 cm of 8 cm van het midden. Waar moeten dan de 2 dropjes liggen?

 

 

Als je goed oplet, merk je dat er een algemene regel is:

(Afstand links) x (gewicht links) = (Afstand rechts) x (gewicht rechts).

 

Met Afstand bedoelen we de afstand tussen het midden van het dropje en het draaipunt (het rietje of potlood dus). Met deze regel kun je voorspellen waar je een bepaald aantal gewichtjes moet neerleggen om evenwicht te krijgen. Deze regel noemen we de evenwichtsregel.

 

Gebruik de regel en vul de onderstaande tabel in:

 

tabel:

Gewicht links

(aantal gewichtjes)

Afstand links

(aantal vakjes)

Gewicht rechts

(aantal gewichtjes)

Afstand rechts

(aantal vakjes)

1

8

2

 

1

9

3

 

1

4

4

 

2

4

1

 

2

6

 

4

3

2

 

6

3

6

 

9

4

1

 

2