Door inbedding in de organisatorische structuur en het creëren van een op innovatie gericht klimaat in organisatie en teams kun je stimuleren dat teamleiders/managers hun teams actief laten worden. Dit impliceert dat het topmanagement in de organisatie zich regelmatig moet afvragen of het wel genoeg innovatieleiderschap toont. Zie bijgaand voorbeeld uit www.managementimpact.nl dat bewerkt is opgenomen in Innovatiemanagement door Bart Bossink:
Innovatie is cruciaal om vandaag de dag te overleven. Daar zijn velen het over eens. Hoe pro-actief is de raad van bestuur? Innovatie is noodzakelijk voor groei, bestendigheid en verandering van organisaties. Innovatie zal toekomstig succes of falen bepalen. Innovatiestrategie is een van de verantwoordelijkheden van het topmanagement. Maar staat 'innovatie' (in ruime zin) wel voldoende op de agenda van de raden van bestuur? Welke rol moet het topmanagement spelen op het gebied van innovatie? De raad van bestuur moet zichzelf in ieder geval deze tien vragen stellen - en beantwoorden.
Om vervolgens als teamleider/manager een op innovatie gericht klimaat te creëren wordt wat gevraagd van je innovatieleiderschap. Zie bijgaand voorbeeld uit www.ideeenpraktijk.nl dat bewerkt is opgenomen in Innovatiemanagement door Bart Bossink:
Dat bureaucratie niet direct zal bijdragen aan een creatief en improvisatievaardig klimaat, behoeft weinig uitleg. In organisaties waar de hogere in rang per definitie het recht van het gelijk heeft en de angst op afrekening regeert, zullen we evenmin veel van dit gewenste gedrag terugzien. Het vraagt om een ander type leiderschap.
Leiders binnen een creatieve organisatie begrijpen dat improvisatie geen repetitieve exercitie is. Zij creëren een veilige omgeving waarin vertrouwen en onderling respect voor elkaars ideeën belangrijke waarden zijn. Zij durven risico's te nemen en accepteren dat er soms gefaald moet worden voordat succes kan volgen. Zij creëren een klimaat waarin iedereen verlangt naar een bepaalde situatie en te allen tijde op zoek is naar de beste oplossing om daar te komen.
Creatief leiderschap is niet per se gekoppeld aan hiërarchische organogrammen. Creatief leiderschap binnen teams, projecten en organisaties is flexibel en kan van taak tot taak aan een andere persoon zijn toevertrouwd. Creatieve leiders ontwikkelen een organisatie die in staat is het nodige tempo te creëren en te innoveren.
In het OCW project ‘Community of Practice gepersonaliseerd leren en ict’ werd gewerkt met een open structuur en organisatie. Geïnteresseerden rond een thema kwamen bij elkaar en bepaalden zelf wat ze gingen doen, of en hoe ze bij elkaar kwamen, of ze een product zouden opleveren of niet enz.
Enige voorwaarde bij de inschrijving was dat koppels van docenten en teamleiders zich aan zouden melden.
De gedachte daarachter was dat de teamleider zo van meet af aan betrokken zou worden bij de ontwikkeling waardoor deze zich mede-eigenaar en ambassadeur in het team en in de organisatie zou gaan voelen.
Het idee was goed, helaas kwam dit in de praktijk vaak niet uit de verf omdat teammanagers vaak zo veel ballen in de lucht moeten houden dat ze vaak bijeenkomsten moesten afzeggen. Bijkomend probleem was dat de themagroepen in de community op eigen motivatie deelnamen en niet met geoormerkte gesubsidieerde uren konden werken. De randvoorwaarde tijd was dus niet belegd binnen de projectsubsidie en de deelnemers werden dus zeer verschillend beloond voor het inzet, van 100% eigen tijd tot behoorlijke ruimte vanuit de eigen school.
https://www.coplerenenict.nl/ en de ECBO site ‘Canon van het beroepsonderwijs’ onder het lemma ‘gepersonaliseerd leren 2’: https://canonberoepsonderwijs.nl/pedagogisch-didactisch/gepersonaliseerd-leren-2/
John Schobben john.schobben@leijgraaf.nl en 0622947312