Hoofdstuk XXI.

LuukHilbers Jongens H21:

 Bi'j Luuks Hilbers jonges naoberden ze Oostert op net töt Karst Karsiesvolk an toe. Die woonden zoodoende nog wel dichte in de buurte, maar beheurden niet meer töt de eigelijke naoberschop, al kwamen Jan en Freins daor nog wel gedurig ies.

 Now was heur bi'j Karst Karsiesvolk, in 't begun van 't ni'je jaor al, de meid op de loop egaone. Zwaane, de vrouwe van Karst, stund nogal as lastig en as 'n kwaje bekend, kun 't slecht mit de meiden vienden en haar dan ook ieder oogenblik weer en aandere, want ze tröf altied slimmen. Maar det de tegenwoordige maagd Jenne, d'r van deur egaone was, daor haar Zwaane zeker de mieste schuld niet an, want Jenne dat was now warkelijk inderdaod en slimme, waor ze het al barre slecht mit etröffen haar.

 Brutaol en lui en onverschillig, daor was 't ende van weg. En dan dat vreeselijke gedoew altied mit de jonges, zoo'n jongesgek as 't was. Iedere Zaoterdagaomt de vri'jer en um en haverklap en aandere. Nooit ies gezellig en oogenblikkien röstig in huus zitten, altied op de tjak was 't liefste wat ze dee.

 „Zak nog maar ies èv'm hèn Marchien gaon?" vreug ze hiel belèèfd en onderdaonig an Zwaane. „Nee!'' zèè Zwaane, „wat zu'j daor now weer hèn doewn? Daor hei jao gisteren pas de hiele aovend ewest! Ie mut nog eerappels schellen en ie haren jao zoo veule vraogen te leeren veur de kesaosie, he'j ezegd, gaot die vraogen veur de domeneer now eerst maar ies leeren!"

 „O", zèè Jenne onverschillig, „daor he'k nog maar zat tied veur!" En toe ze de eerappels schoone haar, vreug ze niks meer, zèè gewoonweg asof 't vanzölf sprak, dat ze in dit opzicht hielendal heur eigen baos was: „Now, gojndag, dan gaok now maar èèv'm hèn, ik bin d'r zoo weer!" Rrrrt! was ze de deure uut, ongevraogd en ongeweigerd. Zeker weer en ofspraokien mit d'ien of d' aander, dachte Zwaane en reup heur maar niet weerumme, want now ze de eerappels schoone haa, kun ze heur eigelijk best missen ook. En hiel aander geval was 't aster wat bezunders was, zooas 'n dag of wat later. Toe haren ze bi'j Karst Karsies volk en mottien, dat de rèken haar. 't Haar al melk in de pappen en begunde al wat te nusseln.

 „Zak vannaomt nog maar ies en poossien hèn Marchien gaon??" vreug Jenne weer an Zwaane, net zooas gewoonlijk, enkel en allent veur de vörm.

 „Bi'j gek of wat mekeert oe?" reup Zwaane. „Ie mut vannacht waken. 't Mottien is al aover de rèken en krig vannaomt of vannacht vaste keun".

 „Now", lachte Jenne, „laot 't mottien dan nog maar èv'm geduld hebben, 'k bin d'r zoo weer, heur! Gojndag!" Rrrt, gien tegenhollen an, vut was Jenne!

 Wat was die Zwaane kwaod! Ze wol Jenne wel achternao vliegen, maar wat deej d'r an? Zwaane kun alle kaanten opslaon mit heur vlarken, kun schrown en goelen en kwaken van „Jenne, hier blieven!" 't Gaf gewoonweg niks! Vut was Jenne en vut bleef Jenne.

 Intusschen wörde in 't varkenhokke 't eerste keuchien geboren en stuurde Karst zien knechien Koop mit de bosschop hèn Jan Knelisvolk, det Jenne daalek weerumme mus komen, maar det was me ook wat moois: de hiele Jenne was aginne niet bi'j Marchien ewest en twi'j langen, twi'j briejn bleef ze now ook nog aldeur weg.

 Now mus Zwaane van nood zölf wel bi'j 't mottien in 't hokke um te helpen en daor haar ze zoo'n griezelige hekel an, ook al was 't mottien niet beuze, al wassie ook nog zoo mak.

 Eindelijk, zoowat midden in de nacht, toe ze net 't leste keu van 't mottien ofhaalden, daor kwamp Jenne weerumme, mit en rood, verwilderd gezichte, 't haor wierig en warrig um de kop hangend as zoo'n echte boschduvel en heur goewd van achtern onder de heuispieren.

 D'r was locht in 't varkenhokke, dus waakten ze nog bi'j 't mottien. Brutaolweg stak Jenne de kop um de deure van 't varkenhokke en zèè: „Daor waak weer!"

 Now mussie Zwaane ies eheurd hebben!

 „Lilke, brutaole varken, lilke luibuis, waor koom ie vandaon? Ik haar oe toch ezegd, da'j niet weg muggen, ie haren mutten waken, lilkerd da'j bint!" „Ooooo!" zèè Jenne, mit en dood onneuzel gezichte, net of ze van de priens gien kwaod wus, „oooo! det haak niet begrepen, maar waorumme hei 't mottien dan niet ezegd, dattie now vooreerst nog een poosien geduld haar mutten hebben? Marchien, die zèè zoo net nog tegen mi'j....

 „Marchien, Marchien!" goelde Zwaane, „Marchien", daor bi'j aginne niet ewest, ie hebt — en mitiene zag ze de heuispieren op Jenne zien rogge — oh lilke klitze, ie hebt in 't heui elèègen, ie koomt zeker mit en vri'jer uut de heuibarg. Oh lilke...." en toe volgde alles wat maar mooi en leelijk was, 't iene veur en 't aandere nao, asofter en wekker ofleup, zoo rolden en rammelden en ratelden de scheldwoorden aover Zwaane zien lippen.

 „Och meinsche! ie bint niet wies", bromde Jenne, „ie hebt en klap mit de puil had, ie mut enkele reis hèn Zutphen nemen!"

 De meiden, die bi'j Karst Karsies volk mit ruuzie vandaon ekoomen waren — en dat waren d'r nog al een stok of wat — schuunden menaar van te veurn al in: Ai Zwaane ies heilig in de kop wilt maken, dan mu'j zeggen, dat ze en klap mit de puil ehad hef.

 Gien wonder dus det Zwaane nao dit leste gezegde van Jenne van ni'js begunde te raozen en te schelden, maar now achtte Jenne de tied ekomen, dat zi'j op heur beurt ook ies mus uutpakken.

 „Gekke wief", schrowde ze d'r deur hen, „mien ie, dak mi'j maar zoo van alleslaote toezeggen, da'j mi'j maar zoo beleedigen kunt ai wilt, mien ie, dat en maagd ook gien eergevuul hef? Wat dèènk ie wel, is me det hier ook en stèè? Magt ook niks! Niks as maar warken en warken! Maar geef mi'j mien loon maar, dan stap ik op, dan gaok fut! 'k Wil niet langer diejn bi'j iene, die en klap mit de puil had hef!"

 Mitiene rönde ze bi'j de varkenshokken weg zunder wieder acht te geven op het schelden en schrown van Zwaane, die heur eerst nog achternao wol, en even later was ze deur de baanderdeure verdwenen naor de dèèle op.

 Toe ze de volgende mörreng bi'j Karst Karsiesvolk oppestaone waren, kunnen Karst en Zwaane, ja kunnen ze allemaole wel zoo hard as ze wollen an 't schrown gaon van: „Jenne, opstaon! Jenne d'r uut! Jenne, luibuis koomter òf!" 't Gaf toch allemaole niks, want Jenne waster niet, Jenne was 's nachens nog weggekropen hèn heur volk. Aoverdag zul ze d'r wel mit heur Vader of heur Moewder ankomen um heur kassien op te halen en um òf te rèken. Dan zullen ze d'r meer van heuren.

 Maar hoe mussen ze d'r mee an as Jenne heur loon opvreug? De aandere meiden, die uut eigen bewèèng vut eloopen waren, haren niks ekregen, haren d'r vanzölf ook gien recht op en Jenne dus net zoo min. Maar die Jenne dat was zoo'n biester brutaole rakkerd en die haar zoo'n groote anhaank deur al heur vri'jers van vrogger en van now nog! As ze Jenne niks wollen uutbetalen en ze staokte de jonges ies op, dan kunnen ze heur de roeten nog wellis ingooien en dan waai nog wieder achterop. Affijn as ze d'r hard op androngde um en diel van heur loon te ontvangen, dan mussen ze heur maar wat geven, want 't sprèèkwoord zeg niet veur nimmedal: „Ie mut de duvel töt vrend hollen!"