Hoofdstuk XV.

LuukHilbers Jongens H15:

 't Was vrömd, ja wonder! As Freins en burreltien te veule op haa, dan was 't altied een onweerstaonbare drang, die hum op Hillchien andreef.

 Assie hielemaole nochtern was en d'r diejper oaver naodachte dan zèè zien gezond verstaand hum wel, dat Hillechien gliek haar. Al höld hi'j ook nog zoo veule van heur, het kun toch niet, hi'j mug de hiele femilie toch niet in opspraoke brengen.

 Freins raakte in gedachten verzunken. Hoe mus hi'j d'r toch eigelijk mit an?

 Stel oe ies veur dachtie bi'j humzölf, dat mien breur Jan beveurbeeld lest in de karkeraod verkeuzen was — hi'j haar maar iene stemme te weinig, dus 't was bot genogt an — dat de karkeraod en diakens vergadering hollen, dat ze d'r aover beraodslaagden, hoe ze mit de bedieling anmussen, hoe 't er op 't oogenblik bi'jstund mit Poesten Klaos en Eule.

 Dan zullen ze tegen Jan zeggen: „O, Jan Hilbers, dat weet ie zeker wel, Freins die giet toch hèn Hillechien hèn vri'jn!"

 Nee, 't was al te gek, het kun niet! Hillechien haar gliek, ze mussen mekaar maar vergèten, veur altied vergèten.

 Maar wat dan? Zoo as 't now was bevölt het hum ook niet, ja 't leven völt hum zoer. 't Was maar alle dagen hard warken, sloven en zwoegen van de vroo mörreng töt de late aovond, de iene dag leek krek op de aandere. Zeundag en wörkeldag alles liek! Nooit 't wark ies hielemaole daon, nooit ies volkomen röst, volkomen vri'j; altied maar weer anwarken, van veuren of an, muuj en kepot sjouwen en sloven en toch nooit klaor. En waorveur eigelijk? Wat haar hi'j an zien riekdom, an zien hiele kaptaol? Smeuk er hum 't eten wat lekkerder umme, lustte d'r hum iene pannekoeke of iene plakke stoete meer umme? Meer as zat kun hi'j hum toch niet èten, al was hi'j ook nog tien maol zoo rieke.

 Zeker, hi'j haar 't goewd van eten en drinken, daor wol hi'j niks van zeggen. Jan en Fömmechien en de kiender, ze waren goewd en vrendelijk veur hum, ze hollen „Oome Freins" veur oogen, dat sprak vanzölf.

 Maor hoe 't ook wèzen mug, tevrèène wassie niet, zoo as 't was stund het hum niet an, d'r mus, d'r zul veraandering in komen. Zien hiele leven „Oome Freins" blieven, de rieke „Oome Freins", die o zoo veule te verarven haa, dat wol hi'j niet!

 Zoo prakkezeerend en naodèènkend aover 's meinschen bestemming en de groote lèvensvraogen van het ondermaonsche bestaon, was Freins eindelijk weer bi'j huus annekomen, waor alles even stille en röstig was.

 Hi'j haopte maor, dat ze d'r niks van markten, dattie in huus kwamp, dat ze allemaole sleupen en d'aandere mörreng niet ontdekt harèn, dattie zoo laate weerekomen was van „scheern".

 Veural Fömmechien van 't Vèène musser niks van gewaar worden, dattie bi'j Hillechien vandaon kwamp. Daor wassie bepaold een beechien bange veur en toch was het zoo'n flink vrömmes, die daor in huus de hiele boel op 't oogenblik zoo merakel best regelde. Alles was op streek en veur mekaar en iederiene dee zunder pruttelen of tegenmostern, wat ze zèè en bestelde. En Jan die haar ze zoo onder de plak, nee maar, daor stunnie gewoonweg versteld van te kieken! Hoe dat zoo kwam? Now ja, dat haar hi'j niet veur nimmedal eleerd. 't Was op de volgende meniere in zien wark egaone:

 Jan was naor de mark egaone mit de geite an 't touw. Now, de geite haarie verkocht en hi'j was weerummekomen mit en bok an 't touw, een dikke bok an 't touw ook. Kuj begriepen, net as gewoonlijk laate in huus komen en mit een spietakel, een lawaai, geschrow en angaon van wat bi'j mi'j! Op de heerd staon te springen en te daansen en te schrown as 'n halve gek:

  „Ze is voor de ganzen ook niet gebrouwen.
  Laten de vrouwen hun koffiewater houwen
  De groote heeren die drinken de wijn
  Zou de jannever voor ons niet zijn?"

zunk hi'j en gooide het koppien koffie, dat zien vrouwe hum inneschunken had aover de heerd.

 „Och Jan, och Jan”, kreet Fömmechien, „hoe kuj now toch ook altied zoo veule drinken, kiek now toch ies an!”

 „Eèjn, èèjn! zeuven kiepen en 'n haane! ook wat zeggen?" schrowde Jan en kwamp op heur of um d'r heur wat op te geven.

 Maar daor haarie hum leelijk vergist. Oome Luuks Fömmechien van 't Vèène, die d'r mit verontweerdiging en verbazing naor ekeeken haar, greep de tange bi'j de heerd weg, kwamp onverschrokken op hum of en schrowde:

 „Lilke zoeplappe, wat woj, wol ie oen vrouwe slaon?" „Oen goeie, beste vrouwe, die niet goewd in örde is en die zoo'n lilke zoepert nog 'n koppien koffie gef, zeg, wol ie die slaon?" Pats! en daor kreeg hi'j d'r iene mit de tange, dattie 't uutschrowde, want ze houwde maar waor ze hum raken kun. Pats! nog iene. Pats! nog iene, net zoo lange töt hi'j hen achternuus vluchtte.

 Toe hi'j later nog een keer weer dronkent was en Oome Luuks Fömmechien van 't Vèène en bewèging maakte in de richting van de plaate net of ze 't vuur wat opbuujten wol of en kaoltien in de staove wol doen, toe mus Jan de geute veur de koewn wat ankeeren of de peerde wat heui in de reepe gooien of zoo, in elk geval gunk Fömmechien de kaante uut van de plaate, dan gunk Jan smietig zunder wat te zeggen de kaante uut van de dèèle.

 Now 't was Jan zien eigen schuld van zölf en Fömmechien van 't Vèène was tegen Freins altied slim aorig en vrendelijk, maar toch was Freins d'r en beechien bange veur, dat ze zul marken, dattie zoo laate van „'t scheern" weer in nuus kwamp.

 Daorumme namp hi'j de klompen bj'j de deure al in de haanden, sleup zoo zachies assie kun in huus, trök zien jasse, vest en broek allennig uut en kreup gauw op 't bedde.