Oome Luuks Fömmechien van 't Vèène was now al helderweg een dag of wat bi'j Luuks Hilbers jonges te spinnen en dat bevöl van weerskaanten best.
Freins prootte niet meer aover Hillechien, 't leek wel offie daor hielemaole niet meer an dachte en al maakte hi'j ook nog gien gekheid mit de spienster, al haar hi'j Donderdessaoms toe hi'j heur meebrachte van Möppelt niet ezegd: „Eejn Fömmechien, en meinsche is gien eerappel", zooassie det tegen Hillechien plechte te doen, ja al haarie daorentegen hard eschrowd en ezungen van:
Laot maar waaien de heele boel, |
D'r is maar èène die ik bedoel, |
En die ik bedoel en die is hier niet |
En dat geeft mij zoo'n groot verdriet! |
tóch kun dit best zoo maar 'n varsien hèn wèzen. 't Was en mooi dink dattie now van Hillechien of was, dachten ze en dan zul de rest wel veur mekaar komen; daor zul Oome Luuks Fömmechien zölf ook wel veur zörgen.
Fömmechien van Jan haar 't röstig en gemakkelijk en dat kwam net van passe, want ze was de leste tied niet gowd, altied zoo in de biej'n en altied zoo muuj! 't Wark völt heur zoer en 's mörrengs bi'j 't opstaon kun ze heur al zoo kepot in de hoed vuuln.
Jan Hilbers was alles ook best naor 't zin; allennig vund hi'j, dat heur spienster wat al te veule te kommedeeren en te bestellen haa. Ze dee maar net of ze daor schöpper en schriever was en Jan, die tegen zien eigen vrouwe zoo te keer kun gaon en zoo'n groote bek kun opzetten, haar tegen Oome Luuks Fömmechien van 't Vèène niks in te brengen as lèège briejvies, duurde kraampan wat tegen te mostern, asse heur orders uutdielde, zoowel an 't manluu- as an 't vrouwluuvolk.
Maar al was ze niet mak, 'n flink vrömmes was ze toch, zoo drok en bedrievig as ze de hiele dag mee in de weer was, zoo netties en hemmel asse veurnuus de boel an kaante maakte, de heerd ankeerde, wit zaand oaver de beunenvloere in de keuken streide en al maar óf en an rönde um alles op streek te brengen en um 't heur nichte Fömmechien gemakkelijk te maken.
Want die muster now maar ies van nemen, saoms bi'j tie hèn bedde en 's mörrengs niet zoo slim vroo op, dan zul 't wel gauw wat opknappen.
Partie meinschen zeern, dat Jan Hilbers Fömmechien liever lui as muuj was, dat ze net as Luuks Hilbers jonges zölf 't wark niet an de botten wol hebben zooasser zoo veule luu bint in de tegenswoordige tied. Maar dat waren niks as prooties! Ja, zok soort as Freerk Oorns Appien, ja bezeker, die kunnen zoks wel zeggen, maar dat was niks as ofguunst, die haar Luuks Hilbers jonges en Fömmechien altied wel graag op de hoed ewild asser maar kaans toe zag. Die haar altied wat op heur mit mekaar te zeggen, enkel en allennig umdat ze heur zoo spiekaantig gezind was. Haar ze ook al niet an Jan Lamers Lummechien verteld, dat ze bi'j Luuks Hilbers jonges Fömmechien Bakker van 't Vèène eneugd haren um heur an Freins te plakken? Haren ze zeker allennig an Freins zien kaptaol ook nog niet genog! Zokke graopers! Kunnen Jan en Freins nog meer zoepen um 't op te maken! En Jan Lamers Lummechien, die slim loek was, haar een paar maol mit de neuze sneuven, en wies en verstaandig gezichte trokken en ezegd: „Dèènk now maar ies an wat ik oe zegge: 't Komp veur mekaar ook, want de duvel schit altied op de groote hoop!"
Now zoo wied was 't nog lange niet en dat was ook nooit de bedoewling ewest. Ze haren Fömmechien as spienster eneugd, umdat die ook wellies wat hebben mug, die haar ook al niet zoo veule op de wereld, zoo hielemaole allennig en haoste niks gien naobestaonde femielie as Fömmechien van Jan, heur naamgenoote.
En 't was jao niet iens ezegd, dasse menaar wel hebben wollen, zi'j en Freins! Now ook, Zaoterdagaomt nog wel, Fömmechien van 't Vèène was al lange hèn bedde en Freins was gewoonweg net zoo as altied hèn scheern egaone. Toe hi'j de baord kwiet was gunk hi'j bi'j de kastelein an, waor nog en hiel troepien jonkvolk zat, partie an 't biljarten, partie ankaorten en nog partie aanderen gewoon wat prootend mit mekaar en 'n burreltien drinkend. Freins bestelde en glassien jannever en schikte bi'j en taofeltien an. „Hè Freins!" zèè lange Jaap, „ik mut fut, ik hebbe de meid wied van de warken, wi'j veur mi'j invallen mit 't basteneeren?"
„Jawel", zèè Freins, „gaot oen gaank maar en Freins nam de kaorten van lange Jaap aover, die mit en „goeie naomt samen allemaole" de deure uutgunk.
„Waor heffie de meid?" vreug Freins an de jonges, toe lange Jaap weg was. „Of is 't maar gekheid van hum?"
„Nee heur", zeern ze, „hi'j hef wel gliek mit zien meid wied van de warken, hielemaole in Uffeltel"
„Dan hebbie 't bèter veur mekaar, ie hebt de meid botter bi'j de warken, èèjn Freins", zèè Bart van 't Ende.
„Ikke?" zèè Freins, mit en verbaldereerd gezichte, „ikke? Hoe det zoo?"
„Now, oen spienster, Fömmechien, daor hei 't hielek toch mit klaor! wordt er ezegd".
„Wordt er ezegd! Wördt er ezegd! Ze kunt wel alles zeggen!" bromde Freins binnensmonds, „maar zegt maar uut mien name, datter niks van an is".
„Heb ik altied wel edacht, datter niks van an was!" völt Beernt Börg hum bi'j. „Ik heb bi'j mezölf wellies ezegd: Freins en Hillegien, det wördt nogies en paar!"
„O, vaste niet!" wus weer en aander te vertellen. „Vaste niet, want Jan Tummermans is achter Hillechien an ewest en 'k gleuve vaste datter die van aomt hèn vri'jn giet, of Freins mus hum al te gauw òf wèzen! Dan hek niks ezegd!"
Freins spitste de ooren as en schuchtig peerd. Zul 't waor wèzen? Zul Hillechien nog an hum dèènken? Of zul ze hum in de steek laoten en vergèten veur en knappe jonkeerl van heur staand? As toch die Jan Tummermans hum ies van Hillechien ofzette, assie d'r van aomt ies hen vri'jen gunk!
Alle andacht haar Freins bi'j 't basteneern weg. Hi'j zèè „oevat" op zien kaorte en hi'j haar nog gien iens „foksee" in de haanden. Schuppen wief en schuppen veere, daor mus hi'j veur oevat mit bloot komen.
Hangen natuurlijk, hangen zoo dikke as 't maar kun, det sprak van zölf, maar daor kwamp ook en hiel köppeltien um hum toe staon en 't wörde en gebrul van 't lachen, zoo stakken ze Freins de gek an.
„Freins, Freins! op Zaoterdagaomt niet oevat speuln, man! niet de kaorten bloot gooien veur 'n iedereniene!" zèè Bart van 't Ende.
„Dat kale schuppenwief haak temiensen maar niet op de rogge gooid, daor mussie wel mee te passe komen, zèè weer en aander.
„Freins, keerl, ku'j 't wief niet stiekumpies achterbaks ehöllen hebben?" vreug Willem Awbers!
Maar iene van de jonges, die Freins wat wol helpen zèè: „Bi'j gek, Freins is niet stil en bestendig en de knepen inwendig. Ie zult ies zien, zoo dommiest zal ook iedereniene wel van hum maggen weten, dattie vanaomt uut vri'jn giet hen Hillechien van Poesten Klaos!"
Ieder keer gunk er weer en ni'j gebrul van 't lachen op!
Freins zölf trök er hum niet veule van an. Hi'j drunk gestaodig zien burreltien en as 't glassien lèèg was, rekte hi'j 't mit laank uutgestrekte narm de kastelein an mit de woorden: „Doeter mi'j nog maar en beechien in!" net zoo lange töt hi'j muzikaal wörde en mooie toepasselijke liejtiesprooties begunde te zingen.