Lès 1

Start
Tema di e lèsnan akí ta ilustrashon, dibuho i karikatura. Tur mucha sa kiko ta un dibuho, komo mucha nan tabata pinta nan. Start e lès pues unbé ku un ròndu di asosiashon ku dibuho. Kiko e palabra dibuho ta pone e muchanan pensa na dje? Dibuho tin algu di haber ku arte, òf tur hende por pinta? Djei sigui ku: kiko presis ta e diferensia entre dibuho i ilustrashon?

Lesa i tene un kòmbersashon tokante di e siguiente ekspreshon di pintadó Karel Kindermans: “Tin un diferensia entre pinta i ilustrá. Un dibuho lográ i un bon ilustrashon ta dos kos diferente: Un dibuho ke ser mirá i un ilustrashon ke laga mira algu. Den mi dibuhonan ainda por mira rastronan di e proseso. Den un ilustrashon e totalidat tin ku renforsá e komunikashon.”

Splika
Por deskribí un ilustrashon komo un ‘plachi banda di un kuenta’. Ta traha e ilustrashon pa splika un mensahe tekstual òf pa refors’é. Kisas bo konosé e ekspreshon ‘Un imáhen ta bisa mas ku mil palabra’: un bon ilustrashon pues por ta un komplemento masha balioso na un teksto.

Hopi tempu pasá, tempu ku ainda no a inventá fotografia, ilustrashonnan dibuhá òf pintá tabata e úniko posibilidat pa laga un lesadó mira kiko un outor ke men. E tempunan ei tabata hopi importante pa un ilustrashon ta un representashon verídiko, manera por ehèmpel den ensiklopedia.

Awendia un ilustrashon por ta mas djingueri òf artístiko. Den buki pa mucha ta hasi hopi uso di ilustrashon, pero tambe revistanan sa laga traha ilustrashon pa nan artíkulonan. Sí ta importante ku teksto i plachi ta akoplá bon. Outor i ilustradó, pues, mayoria bes ta traha huntu na e resultado final.

No ta pèrmití, por ehèmpel, saka potrèt den korte. Ta p’esei ta dibuhá wes-, abogado- i sospechosonan.

Dibuho no nesesariamente ta parti di un teksto, pero por ta pará riba su mes. Meskos ku un kuadro, un dibuho por ta un obra di arte riba su mes. Ta dibuhá prinsipalmente ku pòtlot (di koló) òf ku karbon. Esaki, kontrali na e diferente sorto di fèrf ku nos a trata den e otro lèsnan.

Man na obra
Parti e klas den grupo i parti e weganan di kuartèt. Laga alumnonan saka e kartanan ku tin
ilustrashon/dibuho. Paga tinu: awe, karikatura no ta na órden. A kaso surgi malkomprendementu, por chèk e kategorianan ku ta indiká riba e weganan di kuartèt. Parti Blachi di tarea 8a. Papia brevemente tokante di e imáhennan ku alumnonan tin nan dilanti. Algun imáhen ta apstrakto, otro ta mas realístiko. Splika e diferensia. Laga alumnonan traha e tareanan den grupo.

Klousura
Evaluá e tareanan.