Context: Lesfase 1

Lesfase 1 is de fase van de les waarin je de aandacht richt op de lesdoelen en voorkennis activeert.

Voorkennis activeren

Voorkennis is alle (vermeende) kennis die lerenden hebben voordat ze iets gaan leren. Een gedeelte daarvan zal relevant zijn voor het bereiken van jouw leerdoelen. Als je wilt dat iemand breuken leert optellen, dan is het bijvoorbeeld van belang om te weten wat een breuk is. Die voorkennis is meestal niet actief. Dat wil zeggen dat die kennis niet gemakkelijk uit het langetermijngeheugen kan worden gehaald. Wanneer je voorkennis activeert, zorg je ervoor dat kennis uit het langetermijngeheugen in het werkgeheugen terechtkomt, om, wanneer je nieuwe kennis aanbiedt, eenvoudig gekoppeld te kunnen worden aan de nieuwe kennis. Hierdoor zal, zo weet je inmiddels, deze nieuwe kennis gemakkelijker in het langetermijngeheugen terechtkomen en vermindert de cognitieve belasting van het leren van de nieuwe stof.

Bestudeer nu Bouwsteen 1 van Wijze lessen om te leren over verschillende manieren om voorkennis activeren. Besteed daarbij zeker ook aandacht aan het onderdeel Recht uit de klas vanaf pagina 42 om inspiratie voor jouw VUL op te doen.

Aandacht richten op lesdoelen

Lesdoelen zijn de doelen die je met jouw les wil bereiken. Dit zijn dus doelen die betrekking hebben op het onderwerp van de les, bijvoorbeeld: breuken optellen, de verleden tijd of de pluriforme samenleving, maar ook doelen met betrekking tot de groepsdynamiek.

Om de aandacht te kunnen richten op het die doelen moet je natuurlijk eerst lesdoelen hebben. De meeste goede lesdoelen gericht op het onderwerp van de les bestaan uit een concept en een vaardigheid, zoals ook het geval is bij de voorbeelden hieronder:

  1. Ik kan breuken met gelijke noemers optellen.
  2. Ik kan van het voltooid deelwoord van een regelmatig werkwoord bepalen of het op een 'd' of 't' eindigt.
  3. Ik kan beargumenteren of de pluriforme samenleving een wenselijk soort samenleving is.

Voor het opstellen van lesdoelen voor de VUL is het dus verstandig om jouw doelen zo op te stellen. Hoe bepaal je nou welke concepten en vaardigheden in jouw doelen voor moeten komen? En hoe heeft de keuze voor die concepten en vaardigheden gevolgen voor jouw lessen en toetsing? Lees verder om antwoord op deze vragen te krijgen.