aanvulvoorbeeld (partially worked example) |
voorbeeld waarbij een of meer van de stappen al voor is gedaan |
basisdeel |
het generieke basisdeel en het beroepsspecifieke basisdeel van een kwalificatiedossier samen |
beheersingsleren (mastery learning) |
leren waarbij leerlingen de tijd krijgen om een leerdoel te beheersen en slechts verder gaan met een volgende doel als het huidige leerdoel inderdaad afdoende beheerst is |
beroepsspecifieke basisdeel |
het basisdeel van het kwalificatiedossier dat de kerntaken en werkprocessen bevat voor alle beroepen in verwante richtingen |
concreet voorbeeld (concrete example) |
voorbeeld dat gebruikt wordt om een abstract begrip, principe, mechanisme of idee te verduidelijken en algemene informatie hierover te illustreren |
constructive alignment |
juiste afstemming tussen leerdoelen, leeractiviteiten en toetsing |
deductieve opbouw |
opbouw van de les waarbij je start met een reeks algemene principes of regels waarna je die nader verduidelijkt met concrete voorbeelden |
doceren en dril (drill-and-kill) |
onderwijs waarbij lerenden de les passief ondergaan en orders van de leraar ondergaan |
einddoel |
doel dat op het einde van een opleiding bereikt dienen te zijn |
eindterm |
omschrijving van de kennis, inzichten en vaardigheden die bij een eindexamen getoetst worden |
emotionele besmetting |
het overnemen van de emotie van een ander op grond van het waarnemen van die emotie |
expertise-reversal effect |
ondersteuning werkt averrechts bij lerenden met aanzienlijke expertise of voorkennis |
focusdoel |
doel met betrekking tot hetgeen lerenden hun aandacht op moeten richten |
generieke basisdeel |
het basisdeel van het kwalificatiedossier dat de eisen voor taal, rekenen, loopbaan en burgerschap bevat |
heuristiek |
een algemene manier om problemen op te lossen die voor een grote categorie aan problemen geldt |
incidental leren |
leren dat niet gericht is op een doel |
inductieve lesopbouw |
opbouw van de les waarbij je start met concrete voorbeelden waaruit je algemene regels kunt afleiden |
intentional leren |
leren gericht op een doel |
kerndoel |
doel waar naartoe wordt gewerkt in het basisonderwijs, de onderbouw van het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs |
kerntaken |
gebieden waarop een beginnend beroepsbeoefenaar werkzaam is |
keuzedeel |
deel van het kwalificatiedossier voor verrijking (verbreding of verdieping) bovenop de kwalificatie |
klasroutine |
een vaste manier van werken in de klas die regelmatig, bv. iedere les, terugkomt |
kwalificatiedossier |
in het mbo gebruikte omschrijving van het beroepscompetentieprofiel waarin staat omschreven welke competenties studenten moeten verwerven |
leerplan |
beschrijving van het niveau waarop de kerndoelen aan het einde van het jaar beheerst moeten worden |
modeleervoorbeeld (modeling example) |
voordoen of demonstreren hoe een oefening wordt uitgewerkt of hoe een handeling wordt uitgevoerd waarbij de docent hardop vertelt waarom elke stap wordt doorlopen |
onderwijs- en examenreglement |
reglement dat het onderwijs en de examens voor een mbo-, hbo- en wo-opleiding omschrijft |
opbrengstgericht werken |
toewerken naar een opbrengst van een les |
operationaliseren |
het omzetten van (kern)doelen naar leerdoelen op een dusdanige manier dat ze getoetst kunnen worden |
profieldeel |
deel van het kwalificatiedossier waarin de kerntaken en werkprocessen worden omschreven die specifiek zijn voor een mbo-opleiding |
programma van toetsing en afsluiting (PTA) |
juridisch bindende document waarin het schoolexamenprogramma staat omschreven |
referentieniveau |
omschrijving van wat leerlingen en studenten moeten kennen en kunnen op het gebied van rekenen en taal op 'drempelmomenten' |
self-explanation-effect |
effect waarbij bestaande mentale schema's aangevuld worden met studiemateriaal dat niet expliciet in de lessen aan bod kwam |
succescriteria |
criteria waaraan moet worden voldaan om een (leer)doel te behalen |
syllabus |
document dat gedetailleerde informatie geeft over het centraal examen |
time on task |
tijd waarin een lerende actief aan het leren is |
tussendoel |
doel dat in de loop van een opleiding bereikt dient te zijn |
uitgewerkt voorbeeld (worked example) |
oefening waarvan de oplossing volledig is uitgeschreven |
uptempo-les |
les waarin het tempo hoog ligt |
vloek van kennis (curse of knowledge) |
de situatie waarbij grote kennis van een onderwerp ertoe leidt dat iemand minder goed begrijpt of inziet wat mensen met minder kennis nog niet weten of kunnen |
werkprocessen |
typische taken voor een beginnend beroepsbeoefenaar |
worked-example-effect |
het leereffect is groter als voorbeelden deel uitmaken van de instructie dan wanneer het leren louter plaatsvindt via het oplossen van oefeningen |