Domein B Wereld

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • mondiale spreidings- en relatiepatronen van economische, demografische en sociaal-culturele verschijnselen beschrijven en in hoofdlijnen verklaren in de context van samenhangen en verschillen in de wereld;
  • landen vergelijken op basis van economische, demografische en sociaal-culturele indicatoren;
  • economische, demografische en sociaal-culturele indicatoren voor het vergelijken van landen benoemen;
  • de beperkingen van gemiddelde nationale waarden voor deze indicatoren aangeven;
  • mondiale spreidingspatronen van handel, investeringen en migratie beschrijven en in hoofdlijnen verklaren;
  • het proces van mondialisering/globalisering in economisch en sociaal-cultureel opzicht beschrijven, herkennen en verklaren;
  • de positie in het wereldsysteem, en de onderlinge relaties tussen een centrumgebied en een (semi)perifeer gebied herkennen en verklaren;
  • de effecten van globalisering op deze gebieden en hun onderlinge relatie herkennen en verklaren.

 

De begrippen en onderwerpen die je bij dit domein in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik

Economische indicatoren: BNP/BBP/BRP (per hoofd), koopkracht, (samenstelling van) beroepsbevolking  
Demografische indicatoren: bevolkingsdichtheid, bevolkingsspreiding, bevolkingsgroei, leeftijdsopbouw  
Sociaal-culturele indicatoren: taal, godsdienst, verstedelijking, analfabetisme, VN-ontwikkelingsindex / Human Development Index  

Wereldsysteem: internationale arbeidsverdeling, industrialisatie, de-industrialisatie

 

Kolonialisme en dekolonisatie: vestigingskolonie, exploitatiekolonie, dekolonisatie

 

Demografische begrippen: demografisch transitiemodel, demografische druk

 

Culturele begrippen: cultuurgebied, culturele diffusie

 

Economische begrippen: vrijhandel, ruilvoet, handelsbelemmeringen, multinationale onderneming (MNO)

 

Migratie: arbeidsmigratie, migratienetwerken, selectieve migratie, push en pull factoren

 

Globalisering: tijd-ruimte compressie, ict, productieketen, global shift, offshoring, reshoring, afwenteling in ruimte en tijd, regionale en sociale ongelijkheid, Wereldhandelsorganisatie (WTO), amerikanisering, lingua franca, culturele identiteit

 

Stedelijke begrippen: wereldstad, zakelijke (en financiƫle) dienstverlening