Reageren op prikkels (BIO.K.11)

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • de rol en de werking van het zenuwstelsel, zintuigstelsel en hormoonstelsel toelichten
  • beschrijven welke relatie er is tussen gedrag en inwendige en uitwendige prikkels.

 

De begrippen die je bij dit het domein in ieder geval moet kennen luiden als volgt: 

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik

inwendige en uitwendige prikkels

 

bouw, ligging en functie van delen van het centraal zenuwstelsel, grote hersenen

 

bewustzijn, zintuiglijke waarneming en bewuste beweging, kleine hersenen, coördinatie van bewegingen

 

hersenstam, verbinding tussen grote hersenen en ruggenmerg, reflexen in hoofd- en halsgebied

 

ruggenmerg, verbinding van organen met hersenen, reflexen van romp en ledematen

 

bouw van een zenuwcel, cellichaam, uitlopers, ,

 

ligging en functies van typen zenuwcellen, schakelcel, gevoelszenuwcel, bewegingszenuwcel, gevoelszenuw, bewegingszenuw, gemengde zenuw

 

reflex, onbewuste reactie, prikkel, terugtrekreflex, strekreflex, kniepeesreflex, pupilreflex

 

functies van een reflex,  motoriek, reactie,  beschadiging van het lichaam

 

gehoororgaan, oorschelp, gehoorgang, trommelvlies, trommelholte/middenoor, buis van Eustachius,  gehoorbeentjes: hamer, aambeeld, stijgbeugel,  slakkenhuis met zintuigcellen, gehoorzenuw, evenwichtsorgaan

 

ogen, wenkbrauw, wimper, traanklier, traanbuis, oogspier, harde oogvlies, hoornvlies, vaatvlies, iris met kringspieren en lengtespieren

 

pupil, iris, lens

 

accommoderen

 

glasachtig lichaam, netvlies met gele vlek en blinde vlek, oogzenuw, ligging en functie van staafjes en kegeltjes

 

drempelwaarde, adequate prikkel, gewenning, motivatie

 

gedrag, hersenen

 

bouw, ligging en functies van de delen van de huid,

 

opperhuid met hoornlaag, dode cellen, kiemlaag met delende cellen, zenuwuiteinden (‘pijnzintuig’)

 

lederhuid met bloedvaten, haarzakjes, talgklieren, haarspieren, zweetklieren en zintuigen

 

onderhuids bindweefsel met vetcellen

 

doorbloeding, vet en de mate van zweten bij de temperatuurregeling

 

de rol van de hoornlaag bij de bescherming tegen infecties, uitdroging en beschadigingen

 

de rol van pigment (in de kiemlaag) bij de bescherming tegen ultraviolette straling

 

beïnvloeding van groei, ontwikkeling en stofwisseling

 

hypofyse: productie van hormonen voor regeling groei, beïnvloeden van andere hormoonklieren

 

schildklier: stimulering van verbranding in cellen

 

eilandjes van Langerhans (in de alvleesklier)

 

productie van de hormonen insuline, glucagon, suikergehalte in het bloed, diabetes

 

bijnieren, productie van het hormoon adrenaline, spieren, de ademhaling, de bloedsomloop, het glucosegehalte van het bloed

 

eierstokken, teelballen: productie van geslachtshormoon, het ontstaan van secundaire geslachtskenmerken, productie van geslachtscellen