Gouden Eeuw
Periode van 1602 tot 1672. De 17e eeuw was een tijdperk van grote bloei in de Nederlanden (De Republiek) op economisch, cultureel en wetenschappelijk gebied.
|
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795) werd ook wel de Verenigde Provinciën genoemd. Hij bestond uit acht soevereine provincies: Groningen, Friesland, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland, Zeeland en Drenthe. Elke provincie bestuurde het eigen gebied. Vertegenwoordigers van de zeven provincies (Drenthe viel hierbuiten) stuurden vertegenwoordigers naar de Staten-Generaal in Den Haag.
|
Staten-Generaal
In 1464 kwam de door de Bourgondische vorsten opgerichte Staten-Generaal voor het eerst bij elkaar en vormde een middel om de gewesten en steden direct en centraal te kunnen aanspreken. De Eerste en Tweede Kamer samen heten tegenwoordig officieel de Staten-Generaal.
|
Stadhouder
De stadhouder was de militaire leider van de Republiek en had ook het recht om in steden in zijn gewest of gewesten een deel van het bestuur te benoemen.
|
Raadspensionaris
De raadpensionaris, ook wel landsadvocaat genoemd, was de belangrijkste ambtenaar en adviseur van de Staten-Generaal. In het dagelijks leven betekende dat, dat de raadpensionaris werkzaam was als hoogste bestuurder van de Republiek.
|
Regenten
Bestuurders van de steden in Nederland.
|
Kooplieden
Personen die handelsproducten kopen of verkopen om winst te maken.
|
Driehoekshandel
Vanuit Europa vertrokken handelsschepen met handelswaar (vooral vuurwapens, buskruit, drank, ijzer en textiel) naar de Goudkust in Afrika. Daar werden de handelswaren geruild tegen slaven, die in de forten aan de kust waren verzameld. De slaven werden vervolgens ingescheept en naar Amerika vervoerd. Daar werden de slaven verkocht en van de winst werden producten van de plantages ingekocht. Daarna voeren de schepen terug naar Europa om de producten daar weer te verkopen.
|
Kaapvaart
Zeeroverij. In oorlogstijd werden vijandige schepen overmeesterd en hun lading afgenomen.
|
VOC
In 1602 werd de Verenigde Oost-Indische Compagnie opgericht. Het was een vereniging van bedrijven die al bezig waren met de zeehandel met Azië en nu gingen samenwerken, in plaats van elkaar tegen te werken. De VOC kreeg van de Republiek een monopolie op de handel met Azië.
|
WIC
De West-Indische Compagnie werd in 1621 opgericht om handel te drijven met Afrika en Amerika. Het kreeg net zoals de VOC een monopolie op die handel. De WIC handelde uiteindelijk vooral in slaven, die vanuit Afrika naar Amerika werden gebracht.
|
(Handels)kapitalisme
Economisch systeem waarbij kooplui dankzij hun kapitaal het productieproces controleren, grote winsten maken in de internationale handel en hun kapitaal verder vergroten. Zo bracht de VOC kapitaal bijeen door de uitgifte van aandelen.
|
(Wereld)economie
Alle economische handelingen van een land zelf in combinatie met de economische contacten tussen landen in de wereld.
|