Hoe herken je een astma-aanval?
Hebben mensen astma of een andere chronische ziekte aan de luchtwegen? Dan kunnen zij last krijgen van plotselinge benauwdheid en een piepende ademhaling. Deze benauwdheid ontstaat door een vernauwing van de luchtwegen, die veel verschillende oorzaken kan hebben.
Heeft een sporter aan het begin van het sporten moeite met ademhalen? Dan is er sprake van een inspanningsastma. Deze herken je aan:
+ veel moeite met ademhalen (alsof iemand adem haalt door een rietje);
+ piepend, zagend of brommend geluid bij uitademen (doordat lucht de vernauwde luchtwegen passeert);
+ beklemmend, pijnlijk of drukkend gevoel op de borst;
+ niet in staat om te kunnen praten;
+ in zeer zeldzame gevallen ontstaat een levensbedreigde situatie waarin de sporter niet genoeg lucht krijgt. Blauwe verkleuring van de nagels, lippen en tong zijn dan het gevolg. Daarna kan de sporter bleek worden. De hartslag van de sporter loopt op, en hij kan zich suf en slap gaan voelen.
Hoe handel je?
1. Vraag de sporter (of omstanders die de sporter kennen) of hij astma heeft of COPD, een chronische longziekte genaamd Chronic Obstructive Pulmonary Disease. En of hij medicatie bij zich heeft, zoals een inhalatiepufje met luchtwegverwijdend medicijn. Zo ja, blijf dan bij de sporter en geef een ander de taak deze medicatie te halen.
2. Probeer de sporter te kalmeren. Laat hem rustig ademen. Het helpt om dit voor te doen aan de sporter.
3. Verdwijnt de aanval van benauwdheid bij de sporter niet snel en is er geen medicatie beschikbaar? Neem dan zo snel mogelijk contact op met een (huis) arts of de spoedeisende hulp van een ziekenhuis.
Heeft je arts je verteld dat je astma hebt?
Dan herken je vast de situatie dat je longen soms erg gevoelig reageren op prikkels, zoals rook, uitlaatgassen, huisstofmijt of huisdieren. Je kunt hierdoor benauwd worden of gaan hoesten. Als dit plotseling opkomt, noemen we dat een astma-aanval. Niet iedereen reageert op dezelfde prikkels en het verschilt per persoon hoe erg astma is. Er zijn verschillende soorten astma.
Hoe voorkom je moeite met ademhalen?
Heeft een sporter een longziekte zoals astma of COPD?
Adviseer hem dan om altijd medicatie op zak te dragen. Ook de plaats waar de sporter deze medicatie bewaart (bijvoorbeeld in de sporttas), moet bekend zijn. Bijvoorbeeld bij teamgenoten maar ook bij de coach en/of begeleider. Laat de sporter in het vervolg voldoende tijd nemen voor een warming-up. Zo neemt de kans op een aanval af.