De bloedsomloop https://www.youtube.com/watch?v=pULytfpp5Dc
De bloedbaan van een mens groeit naar waar het nodig is. Je kunt het zien als een klimplant die naar alle hoeken van je lichaam klimt. Heb je wel eens zo lang op je arm gelegen dat het begon te tintelen? of misschien zelfs zo lang dat je hem even niet meer kon bewegen? Dit komt doordat je arm dan heel even niet goed doorbloed is. Zonder vers bloed kunnen je zenuwen geen prikkels doorgeven, daarom voelt je arm doof aan.
Bloedvaten zijn de buisjes waar je bloed doorheen stroomt. Er zijn 3 verschillende typen bloedvaten:
- Slagaders
- Aders
- Haarvaten
(zie de afbeelding 1 hieronder)
Voor je toets is het belangrijk wat het verschil is tussen deze bloedvaten. Hier worden ze één voor één uitgelegd!
Slagarders
Deze slagaders worden aangegeven met een rode kleur. We maken ze rood omdat deze aders van het hart af stromen. Aders bevatten 99% van de tijd zuurstofrijk bloed, omdat het net langs de longen en het hart is geweest.
Slagaders zijn heel dik en hebben een stevige wand. Dit is nodig omdat er vaak veel druk op staat. Het hart pompt hard!
Aders
De normale aders, simpelweg aders genoemd, stromen weer terug naar het hart. Omdat de aders zuurstof arm bloed vervoeren worden ze meestal in het blauw aangegeven. Aders zijn in de meeste gevallen zuurstofarm, ze vervoeren dus weinig zuurstof. Dit komt doordat het bloed al langs een orgaan is geweest en in de organen is gebruikt.
Aders zijn dun en flexibel, er staat niet zo veel druk op, dus ze hoeven niet heel stevig te zijn.
Er staat zelfs zo weinig druk op de aderen, dat ze als enige kleppen hebben binnen in. Deze kleppen kunnen maar naar één kant open gaan, dit zorgt ervoor dat het bloed niet terug kan stromen.
Haarvaten
Zoals je op afbeelding 1 kan zien liggen haarvaten precies tussen de slagaders en de aders. Haarvaten zijn de allerkleinste vertakkingen van bloedvaten. Deze haarvaten zitten overal in je lichaam, de haarvaten zorgen voor een makkelijke uitwisseling is van zuurstof van je bloed naar het weefsel waar de haarvaten doorheen lopen.
Het bloed stroomt dus van het hart af. Via de slagaders stroomt het bloed naar de haarvaten en via de aders stroomt het bloed weer terug naar je hart. Zo gaat de circel rond.
De dubbele bloedsomloop
Het bloed stroomt niet in 1 circel, maar in 2 circels door je lichaam. Zie afbeelding 2
- De grote bloedsomloop (lichaam)
- De kleine bloedsomloop (longen)
Weet je nog, dat er net stond dat de meeste slagaders zuurstofrijk en de meeste aders zuurstof arm zijn? De uitzondering hierop zijn de bloedvaten in de kleine bloedsomloop. De kleine bloedsomloop gaat van je hart langs je longen en weer terug naar je hart.
De longader is dus niet zuurstofarm, maar juist zuurstofrijk. Hij heeft namelijk net zuurstof opgehaald in de longen!
De grote bloedsomloop:
- Vanaf je hart --> Naar je hele lichaam (behalve je longen) --> Terug naar je hart.
De kleine bloedsomloop:
- Vanaf je hart --> Naar je longen (om zuurstof op te halen) --> Terug naar je hart.