Gesteente verandert: Verwering

Deze steen is gespleten door mechanische verwering

Verwering is eigenlijk niets meer dan de afbraak van bergen zoals de Alpen. Verwering gebeurt op twee verschillende manieren: chemische en mechanische verwering. Zometeen gaan we kijken naar beide vormen van verwering.

Verwering vind vooral plaats in de bergen zoals de Alpen, dit proces gaat heel langzaam. Een goed voorbeeld zijn de Ardennen, deze bergen waren vroeger net zo hoog als de Alpen maar zijn in de afgelopen miljoenen jaren afgebroken door verwering.

 

Chemische verwering:

Bij chemische verwering verandert de samenstelling van gesteente, dit gebeurt door zuren en vocht (water). Roest is een goed voorbeeld, ijzer verandert door zuurstof en water. Het was eerst glimmend/glad en later bruinachtig/stroef.

Een ander belangrijke factor is het klimaat: Hoe vochtiger en warmer, hoe sneller chemische verwering optreedt. In de tropen rond de evenaar gaat chemische verwering dus sneller dan bijvoorbeeld in Nederland.

 

Mechanische vewering:

Het belangrijkste verschil is dat bij mechanische verwering NIET de samenstelling van het gesteente verandert. Mechanische verwering is niet meer dan het afbrokkelen van gesteente door water, wind, planten en verschil in temperatuur.

In het handboek staan twee manieren van mechanische verwering:

 

1. Bergen zijn niet één glad geheel, er zitten allemaal spleten en scheuren in. Tijdens sneeuw of regen kan het water in de spleten en scheuren lopen. Hier blijft het liggen en bevriest tijdens koude nachten, het bevroren water zet uit. De spleet wordt steeds groter en de steen breekt uiteindelijk af.

 

2. Naast water kunnen ook planten en bomen zorgen voor mechanische verwering. Een zaadje van een boom/plant kan terecht komen in de spleet of scheur. Deze begint te groeien en wordt steeds groter. De wortels worden ook steeds groter en dikker, deze splijten de steen steeds verder uit elkaar. Uiteindelijk breekt de steen, net als bij het water.

 

Als de stenen afgebroken zijn, rollen ze naar beneden en vormen onderaan de bergen puinhellingen. Een puinhelling is eigenlijk niets meer dan een ophoping van stenen die door verwering of aardverschuivingen naar beneden zijn gekomen.

 

Op de volgende pagina staat een video als je het nog lastig vind wat nou eigenlijk het verschil is tussen chemisch en mechanische verwering.