Pas wel op als je gaat kijken naar ‘For Sama’. Deze documentaire kan je nachtrust verstoren. De film is het relaas van Waad al-Kateab, een jonge vrouw in het Syrische Aleppo. Met haar camera legt zij vast wat er om haar heen gebeurt, en maakt zo een oorlogsfilm.
Toen Al-Kateab Aleppo in 2016 verliet, smokkelde ze twaalf harde schijven mee, met 500 uur aan opnamen. De film die daaruit ontstond, heeft de vorm gekregen van een brief aan haar dochtertje Sama, geboren terwijl de bommen vallen. De gevolgen van die bommen zijn dagelijks te zien in het ziekenhuis waar haar man Hamza werkt, en ook daar filmt al-Kateab. Onaanvaardbare beelden: twee angstige jongens, nog onder het stof, bij het lichaam van hun dode broer, de moeder die haar zoon komt halen, almaar zijn naam roepend.
Ga dus niet kijken naar For Sama, mensen. Het kan zijn dat je nog dagenlang, als er vliegtuigen of helikopters boven je Nederlandse stad of dorp vliegen, automatisch je adem inhoudt en wacht op het geweld van de inslag. Hoe zwaar geladen zijn in de film die minuten tussen het gewaarworden van het gevaar in de lucht en de verschrikking op de grond. Je weet wat er volgt: bloedsporen in de gangen van het ziekenhuis, hoofdschuddende artsen, lijkenzakken die gesloten worden.
Kijk niet naar For Sama, je krijgt die ene vraag van de filmmaakster niet meer uit je hoofd: waarom laat de wereld dit gebeuren?