Het verschil in welvaart tussen landen in Europa is groot. Gemiddeld zijn de mensen in Nederland welvarender dan de mensen in Albanië. Maar dat betekent niet dat iedereen in Nederland even welvarend is. De verschillen binnen een land kunnen heel groot zijn. De verschillen in een land kun je duidelijk maken met de Lorenzcurve. Max Lorenz bedacht de curve in 1905, hij was toen nog een student economie.
Op de afbeelding zie je een Lorenzcurve. Op de horizontale as staat het 'aandeel inkomenstrekkers in %'. Op de verticale as het 'inkomensaandeel in %'.
Als in een land iedereen evenveel zou verdienen, zou de Lorenzcurve in een rechte lijn van linksonder naar rechtsboven lopen (de zwarte diagonaal): 25% van de mensen verdient 25% van het inkomen, 50% van de mensen verdient 50% van het inkomen, etc.
In werkelijkheid zijn er altijd inkomensverschillen. Je krijgt dan bijvoorbeeld de roze lijn:
de armste 25% van de bevolking verdient samen 10% van het totale inkomen,
de tweede 25% verdient 15% (25 - 10 = 15) van het inkomen,
de derde 25% verdient 22% (47 - 25 = 22) van het inkomen,
de 25% rijksten verdienen samen 53% van het totale inkomen.
Bekijk de video. Hierin wordt uitgelegd hoe je aan de Lorenzcurve kunt zien hoe de inkomensverdeling in een land is.
Opdracht 1.
A. Gebruik de gegevens uit de twee onderstaandetabellen om de Lorenzcurven van Nederland en Albanië te tekenen.
Inkomstenverdeling Nederland
Deel van de bevolking
percentage
opgeteld
Eerste/armste 20% van de bevolking
7,6
7,6
Tweede 20% van de bevolking
13,2
20,8
Derde 20% van de bevolking
17,3
38,1
Vierde 20% van de bevolking
23,2
61,3
Vijfde/rijkste 20% van de bevolking
38,7
100
Totaal 100% van de bevolking
100
Inkomstenverdeling Albanië
Deel van de bevolking
percentage
opgeteld
Eerste/armste 20% van de bevolking
8,1
8,1
Tweede 20% van de bevolking
12,1
20,2
Derde 20% van de bevolking
15,0
36,1
Vierde 20% van de bevolking
20,9
57,0
Vijfde/rijkste 20% van de bevolking
43,0
100
Totaal 100% van de bevolking
100
B. Je hebt zojuist de Lorenzcurven getekend van Nederland en van Albanië. Vergelijk de Lorenzcurven. Vul 'kleiner' of 'groter' in bij de volgende zinnen.
Hoe groter de bocht in de Lorenz-curve, des te ... de inkomensongelijkheid. De inkomensgelijkheid is in Nederland dan in Albanië.
Het verschil tussen mensen met de laagste inkomens en mensen met middeninkomens is in Nederland ... dan in Albanië.
Het verschil tussen mensen met de laagste inkomens en mensen met de hoogste inkomens is in Nederland ... dan in Albanië.
Opdracht 2.
Neem de cijfers van de ontbrekende woorden in de zin over en vul de volgende woorden op de goede plek in:
welvaart
Lorenzcurve
bocht
Luxemburger
Big Mac Index
Kroatië
koopkracht
BNP
lijn
Albanees
Nederland
per hoofd van de bevolking
Hoe meet je of iemand arm of rijk is? Daarvoor gebruiken we de term (1), de totale geldwaarde van alle goederen en diensten die door een land in een jaar worden geproduceerd. De totale geldwaarde van (2) lag in 2012 op ruim 772 miljard dollar. De totale geldwaarde van Luxemburg was in 2012 vergelijkbaar met die van (3) (57 om 56 miljard dollar). Maar om echt te kunnen weten of de inwoners van Europa arm of rijk zijn, gebruiken we het BNP (4), de totaal geldwaarde van een land gedeeld door het aantal inwoners. En dan blijkt dat de verschillen in (5) binnen Europa enorm zijn. Een (6) verdient in een jaar gemiddeld meer dan tien keer zoveel als een (7) (65.190 tegenover 9390 dollar). Maar belangrijker dan hoeveel je verdient, is hoe groot je (8) is, oftewel: hoeveel kun je voor je geld kopen? En omdat voor alle landen goed te kunnen vergelijken is de (9) bedacht, op basis van een product dat overal ter wereld nagenoeg hetzelfde is. Maar ook de verschillen binnen een land kunnen groot zijn. Die verschillen kun je weergeven met de (10). Dat levert een kromme (11) op en nooit een rechte. En hoe groter de (12), des te groter de inkomensongelijkheid.