12.3 Street Law werkvormen in het reguliere onderwijs
We hebben al eerder aangegeven dat de werkvormen die in Street Law worden toegepast ook zeer geschikt zijn voor het reguliere juridische onderwijs. De docenten die hebben meegewerkt aan de pilot hebben dan ook dergelijke werkvormen ingebouwd in hun werkgroepen voor diverse vakken, bijvoorbeeld Rechtsbescherming in het Vreemdelingenrecht (minorvak derde jaar van de bachelor), Staatsrecht (derde jaar van de bachelor) en Beginselen staatsrecht (eerste jaar van de bachelor). Dit zorgt ervoor dat studenten gedurende de werkgroepen zelf actief aan de slag gaan en uitgedaagd worden om juridische problemen of onderwerpen te analyseren vanuit verschillende perspectieven. De interactieve werkvormen kunnen al dan niet gecombineerd worden met meer traditionele werkvormen, zoals het bespreken van een casus.
We geven hier een paar voorbeelden:
In het vak Rechtsbescherming in het Vreemdelingenrecht waren twee werkgroepen opgenomen over asielrecht. In de eerste werkgroep stond het toepassen van de definitie van vluchteling uit het Vluchtelingenverdrag en het beoordelen van de geloofwaardigheid van een asielrelaas centraal. In deze werkgroep hebben de docenten eerst met studenten de door hen voorbereide casus besproken. Daarna zijn studenten in groepjes verdeeld met een bepaalde rol: procesvertegenwoordigers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, advocaten en rechters. Zij zijn in groepjes (bewijs)stukken langsgegaan die aan de muur waren opgehangen, zoals verklaringen van de asielzoeker, identiteitsdocumenten en medische verklaringen. Studenten moesten op basis van de jurisprudentie en literatuur die zij hadden gelezen de bewijswaarde van die stukken beoordelen. Vervolgens bepaalde ieder groepje een standpunt en werd er een mini-moot court gehouden. Deze werkvormen lijken erg op de werkvormen die in het Street Law lesplan van Michael Morton worden gebruikt. Zij worden alleen toegepast op een hoger niveau en op een ander rechtsgebied.
In de tweede werkgroep over asielrecht in hetzelfde vak hebben studenten vanuit verschillende perspectieven (Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ambtenaren van de Immigratie- en Natuuralisatiedienst, Advocaten en rechters) nagedacht over een wetsvoorstel om de rechtsbijstand in asielzaken te beperken. Zij hebben allemaal hun standpunt naar voren gebracht in een mini-ronde tafel. Ook dit is een werkvorm die in Street Law gebruikt zou kunnen worden.
In de inleidende werkgroep van het vak Staatsrecht (BA3) zijn studenten aan de slag gegaan met historische bronnen. Studenten kregen verschillende tekstfragmenten, van het Plakkaat van Verlatinghe tot het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden. Door de teksten aandachtig door te nemen en te bespreken, moesten studenten zien te achterhalen uit welke periode ze kwamen en wat hun staatsrechtelijke betekenis kon zijn. Die informatie moesten ze ordenen in een grote overzichtspuzzel.
In het vak Beginselen staatsrecht (BA1) werden studenten uitgedaagd om op basis van de lesvoorbereiding in groepjes aan de slag te gaan met een overzichtsschema van de gemeentewet. Geen docent die alle informatie zendt, of een werkgroep waarin voorbereide antwoorden worden overlopen, maar actief aan de slag met elkaar en allerhande bronnen (wettenbundel, internet, voorbereiding …).
Een invulschema uit de werkgroep Beginselen staatsrecht (BA1), waarbij de docent, geïnspireerd door Street Law, de studenten zelf aan het werk heeft gezet.