Het volgende leerdoel was dat studenten een lesplan kunnen ontwerpen en uitvoeren dat jongeren (niet‐juristen) op effectieve en creatieve wijze laat nadenken over het recht.
Allereerst moet worden opgemerkt dat de VU-studenten de leerlingen zeer positief typeerden. In de reflecties werden leerlingen en MBO-studenten beschreven als: ‘enthousiast’, ‘geïnteresseerd’, ‘actief’, ‘netjes’, ‘serieus’ en ‘goed meewerkend’. Studenten vonden de leerlingen en MBO-studenten soms ook ‘druk’ en ‘rumoerig’, maar zij merkten op dat dit bij Street Law hoort. In de reflecties beschreven de studenten ook irritante voorvallen, zoals leerlingen met oordoppen in tijdens de les, leerlingen die niet op willen staan voor een activiteit en leerlingen die op hun telefoon bezig zijn, maar dat deed niet af aan het algemene positieve gevoel dat de VU-studenten hadden over de leerlingen en MBO-studenten.
Het is belangrijk de eerste les niet te lang uit te stellen. Voor Street Law studenten is die eerste keer best spannend. Door vrij vroeg in het traject al eens in het water te springen, kunnen ze bij latere lessen net gerichter focussen op verbeterpunten. Het bleek ook handig de school en klas al even van tevoren te bezoeken om zeg maar de temperatuur van het water te voelen.
Docenten van de scholen waren over het algemeen enthousiast over de lessen. Een MBO-docent schreef:
Een docent van het Calvijn vond dat sommige studenten op een heel natuurlijke manier met de leerlingen omgingen, door bijvoorbeeld op hun hurken met groepjes leerlingen in gesprek te gaan. De VU-studenten stonden vanwege hun leeftijd en vaak ook hun achtgrond dicht bij de leerlingen en MBO-studenten. Dit maakte het makkelijker om met hen in gesprek te gaan. Leerlingen en MBO-studenten waren ook nieuwsgierig naar de VU-studenten en hun rechtenstudie.
Hieronder zullen we ingaan op een aantal aspecten van het lesgeven, waar de VU-studenten in hun reflecties bij hebben stil gestaan, omdat zij deze als moeilijk hadden ervaren of juist goed vonden werken.
Werkvormen
In het algemeen hebben de studenten leerzame, interactieve en leuke lessen gegeven op de scholen. Sommige studenten bleken heel creatief in het verzinnen van een bijzondere insteek of van uitdagende werkvormen voor een les. Andere studenten hadden daar wat meer moeite mee, maar besteedden dan bijvoorbeeld weer meer tijd aan het uitzoeken van materialen. Zo vulden de studenten elkaar vaak goed aan.
De studenten hebben soms gedurfde lesplannen uitgevoerd. Zo hebben twee studenten een oefenrechtbanksessie gedaan, waarin zij alle leerlingen van de klas van bijna 30 leerlingen een rol hadden gegeven: rechter, advocaat, getuige etc. De les was een groot succes. In een andere les over het versturen van naaktfoto’s hebben studenten semi-naaktfoto’s gebruikt. Ook dit pakte goed uit.
Voor de VU-studenten was het soms zoeken naar het juiste niveau voor de leerlingen en MBO-studenten. Soms wisten leerlingen en MBO-studenten meer dan de VU-studenten dachten. Soms wisten ze juist minder. Zo waren de VU-studenten verbaasd over het gebrek aan kennis van de MBO-studenten over (de standpunten van) politieke partijen.
De VU-studenten waren zelf enthousiast over de moot courts en discussies:
Studenten zijn naar verloop van tijd ook beter geworden in het stimuleren van actieve deelname van leerlingen en MBO-studenten:
![]()
|
![]()
|
Uit figuur 16 blijkt zelfs dat studenten (vooral aan het eind van Street Law) vonden dat zij boeiender les konden geven dan hun eigen docenten op de VU. Toch bleef het altijd een uitdaging om zoveel mogelijk elementen van een Street Law les interactief te maken en langere instructies of uitleg te vermijden.
Video tips voor docenten Street Law Inc https://www.youtube.com/watch?v=G5TQY0bPp-0
Instructie
Zeker in het begin van Street Law hebben de studenten ervaren hoe moeilijk het is om een opdracht duidelijk uit te leggen. Al tijdens de oefensessies tijdens de wekelijkse Street Law bijeenkomsten liepen zij daar tegenaan. Tijdens de Street Law lessen ontstond er door onduidelijke instructie verwarring en rumoer bij leerlingen of MBO-studenten. Studenten speelden hierop in door kleinere groepjes nog wat nadere uitleg te geven en ruimte te geven voor vragen.
Tijdsplanning
VU-studenten vonden het soms lastig om de tijd goed te plannen. In het lesplan werkten de studenten tot op de minuut uit hoe lang zij zouden besteden aan elke opdracht. Soms werd echter tijd verloren omdat leerlingen later binnenkwamen of omdat een handeling (bijvoorbeeld het uitdelen van naamstickers) meer tijd nam dan verwacht. Tijdens de les kwamen studenten hierdoor, zeker in het begin, soms in tijdnood, waardoor bijvoorbeeld de laatste opdracht of reflectie aan het einde van de les kwam te vervallen. Later hebben studenten meer ruimte ingepland voor discussie en speling gehouden in het lesplan voor het geval sprake zou zijn van onverwachte vertraging.
Klassenmanagement
In sommige lessen hadden de VU-studenten moeite om de klas goed te managen. Soms lieten deze studenten zich daar tijdens de les negatief door beïnvloeden. Achteraf relativeren studenten hun ervaringen echter ook:
Wanneer leerlingen niet stil werden of instructies niet opvolgden, greep de aanwezige docent van de school soms in. Studenten hebben ook zelf strategieën bedacht om de klas te managen. Zij merkten dat het helpt om aan het begin van de les de regels duidelijk te maken aan de klas bijvoorbeeld door uit te leggen hoe zij zullen aangeven dat de leerlingen stil moeten zijn. Sommige studenten spraken leerlingen (bij naam) aan, stelden leerlingen een vraag, of bewogen naar leerlingen toe die storend gedrag vertoonden. In sommige gevallen hebben Street Law docenten leerlingen die niet mee wilden doen genegeerd, omdat zij de les verder niet verstoorden. We hebben diverse lastige situaties besproken tijdens de vrijdagbijeenkomst over ‘Kattenkwaad en klassenmanagement’.