Tekstsoorten

Schrijfdoelen en tekstsoorten

Als iemand iets schrijft, heeft hij een doel met die tekst: dat wat hij wil bereiken.
Om dat doel te bereiken, kiest hij het soort tekst waarmee hij dat doel het beste kan bereiken.
Bekijk voordat je de theorie gaat bestuderen eerst de volgende video.


Klik op de Kennisbank om de belangrijkste schrijfdoelen en tekstsoorten te bekijken.

Tekstdoel en tekstsoort

Doelen en soorten teksten

Een schrijver van een amuserende tekst wil jou vermaken. Hij speelt in op je gevoelens en zal je willen ontroeren of aan het lachen proberen te maken. Amuserende teksten zijn bijna altijd fictie (zie opmerking hieronder), maar ook bijvoorbeeld een column zal vaak naast informerend en overtuigend ook amuserend willen zijn.

Veel teksten willen je informeren. De schrijver wil dan kennis met je delen. Als de tekst je ook iets wil leren, spreken we van een uiteenzetting. De eigen mening van de schrijver zal hierbij geen rol spelen.

Een speciale vorm van informeren is beschouwen/opiniëren.
In een beschouwing wordt een onderwerp op verschillende manieren bekeken. Welke meningen zijn erover, wat voor oplossingen zijn er, wat zijn de voor- en nadelen van de oplossingen?

In een betogende test wil de schrijver dat jij zijn standpunt gaat delen. Hij zal argumenten voor zijn standpunt geven, bijvoorbeeld dat Zwarte Piet wel of niet moet blijven in zijn huidige verschijningsvorm. Hij zal je willen overtuigen van zijn mening.

Als een schrijver wil dat je iets gaat doen, spreken we van activeren. Als je bijvoorbeeld iemand nomineert voor de Ice Bucket Challenge, dan wil je dat hij een emmer ijswater over zijn hoofd giet en een donatie doet aan de 'ALS Association'.

Opmerking zakelijke ↔ fictionele teksten