Gedrag onderzoeken

Je kunt om verschillende redenen gedrag onderzoeken. Als je er achter wilt komen hoe en waarom gedrag ontstaat, voer je een gedragsonderzoek uit. Een bioloog die dierengedrag bestudeert, noem je een etholoog. Het onderdeel van biologie dat gedrag bestudeert, heet ethologie.

Hoe onderzoek je gedrag?

Gedrag kun je verdelen in kleine stukjes, oftewel handelingen. Bij het eten van bijvoorbeeld soep horen de handelingen: 'lepel pakken', 'lepel in de soep doen' en 'lepel in de mond doen'. Handelingen gebeuren in een bepaalde volgrode. Opeenvolgende handelingen heten een gedragsketen.

Mensen kunnen het gedrag van dieren onderzoeken met behulp van een ethogram en protocol. Het onderzoeken van een gedrag verloopt in vier onderzoeksstappen:

  1. Je neemt het gedrag waar en let op de verschillende handelingen die bij het gedrag van het dier horen.
  2. Je maakt een ethogram. Een ethogram is een lijst met beschrijvingen van de handelingen. Elke handeling krijgt een naam, een afkorting en een omschrijving.
  3. Met behulp van het ethogram volg je het gedrag van het dier. Je noteert gedurende een bepaalde tijd elke handeling die je ziet. Zo'n lijst met waargenomen handelingen en de aantallen waarin elke handeling voorkomt, heet een protocol.
  4. Het protocol geef je overzichtelijk weer in bijvoorbeeld een staaf- of lijndiagram.