Schema

Hieronder vind je een schema met links de signaalwoorden en rechts de tekstverbanden. Dit kan je gebruiken bij de oefeningen en opdrachten. 

Tip!: Het is niet nodig om elk signaalwoord van de tekstverbanden te onthouden. Wel raad ik je aan om er één of twee te onthouden. Je zult merken dat dit gaat helpen om de andere signaalwoorden ook te herkennen.  

 

Signaalwoord

Tekstverband/tekstrelatie

doordat, door, de oorzaak is…, zodat, daardoor, dus, dit leidt tot, het gevolg/resultaat/effect (daarvan) is, hierdoor

een oorzaak/gevolg

aangezien, omdat, want, immers, namelijk, vanwege, wegens, daarom

een reden

eerst, hierna, daarna, vervolgens, ten slotte, ten eerste, ten tweede, voordat, nadat, vroeger, later,

oorspronkelijk, intussen

een volgorde

om … te, opdat, daartoe, met de bedoeling te, de

bedoeling is, voor, om, waarmee, door middel van

een doel

door … te, door middel van, met behulp van, daarmee, met, op die/deze manier

een middel

als, indien, wanneer, onder voorwaarde dat, mits, tenzij

een voorwaarde

ook, eveneens, hetzelfde

 

een overeenkomst

maar, echter, daarentegen, al(hoewel), desondanks, toch, doch, integendeel, enerzijds … anderzijds, niettemin, in tegenstelling tot, in plaats van

een tegenstelling

en, ook, ten eerste, ten tweede, een ander.., daarbij, daarnaast, voorts, verder, bovendien, niet alleen … maar ook, zowel … als, noch … noch, ten slotte, enzovoort, eveneens, evenals, tevens

een opsomming

dus, vandaar, om die redenen, dan ook, dat betekent, concluderend, kortom

een conclusie

zoals, zo, bijvoorbeeld, ter illustratie, stel, neem

 

een voorbeeld

eerst, dan, toen, vroeger, later, terwijl, al, wanneer, nadat, daarna, voordat, tot nu toe, plots, plotseling, reeds, wanneer, opeens

tijd

zoals, als, zowel … als, alsof, eveneens, evenzeer, op dezelfde wijze, net als, in vergelijking met

een vergelijking

samenvattend, kortom

 

een samenvatting