Afweergedrag bij eten en drinken van zorgvragers kan verschillende oorzaken hebben die te onderscheiden zijn in; het niet
kunnen, niet willen, niet snappen.Niet kunnenDe zorgvrager wil wel eten of drinken, maar kan de benodigde handelingen niet zelf uitvoeren, bijvoorbeeld door een
aandoening van de spieren of van het zenuwstelsel.Mogelijke oorzaken van niet kunnen eten of drinken• De zv heeft een aandoening van het zenuwstelsel of de spieren, zoals
-apraxie (onvermogen om bewuste bewegingen uit te voeren);- kauw- of slikstoornissen.• De zv heeft problemen met kauwen of slikken door andere oorzaken, zoals een droge mond, gebitsproblemen, of
ontstekingen in de mond.• De zv heeft lichamelijke klachten zoals vermoeidheid of pijn• De zv zit of ligt in een verkeerde houding.• De verzorgende handelt niet adequaat, bijvoorbeeld:- loopt weg tijdens het helpen;- verliest de aandacht tijdens het helpen;- haalt het eten (voortijdig) weg;- biedt te volle lepels aan.• De consistentie van het eten is niet geschikt.• De zv kan niet kiezen (er is te veel keus).• De zv heeft psychische problemen:- angst, gevoel van onveiligheid, stress;- snel afgeleid, concentratiestoornis.Niet willenDe zv wil niet eten of drinken, of niet geholpen worden met eten of drinken. Het gaat hier om een opzettelijke
weigering van eten.Mogelijke oorzaken van niet willen eten of drinken• De zv heeft een verminderde eetlust door bijvoorbeeld:- depressieve klachten, somberheid;- bijwerking van medicijnen;- infectie, kanker, stofwisselingsziekte.• De zv wil niet geholpen worden met eten of drinken:- uit schaamte;- wens om aan de eigen zelfstandigheid vast te houden.• Het eten bevalt niet:- de zv heeft liever iets anders;- het eten ziet er niet lekker uit;- de zv vindt het eten niet lekker;- het eten is te warm of te koud.• De zv heeft een doodswens.Niet snappenHet is mogelijk dat de zv de prikkels die te maken hebben met eten of drinken niet waarneemt, bijvoorbeeld omdat hij
slecht ziet of ruikt. Het is ook mogelijk dat de zv geuren, voorwerpen of personen wel waarneemt, maar niet herkent.
Ten slotte is het mogelijk dat de zv niet begrijpt wat er van hem wordt verwacht.Mogelijke oorzaken van niet snappen dat de bewoner moet eten of drinken• De smaak of reuk zijn verminderd.• De zv herkent het eten niet.• De zv herkent gevoelens van honger of dorst niet.• De zv ziet de verzorgende als een vreemde.• De zv begrijpt de aanwijzingen van de verzorgende niet.