Technisch lezen

Wanneer een kind in groep 3 leert lezen, start de leerkracht met het technisch lezen. Dit krijgt tot in groep 6 de aandacht. De verschillende niveaus van technisch lezen worden vertaald naar AVI-niveaus. Naast technisch lezen is er begrijpend lezen, waarin vooral tekstbegrip en leesplezier centraal staan.

Klanken

Technisch lezen is het kunnen koppelen van geschreven lettertekens en -combinaties aan klanken. Je koppelt het letterteken ‘m’ aan de klank ‘mmm’ (dus niet ‘èm’), maar ook de lettercombinatie ‘oe’ aan de klank ‘oe’. Lettercombinaties als de ‘oe’ zijn voor je kind in groep 3 één letter.

Meer dan de klank

Het is dus belangrijk dat het kind de letters aan klanken kan koppelen en omgekeerd. Maar hoe een letter precies klinkt, hangt af van de letters die eromheen staan. De /k/ in ‘koek’, klinkt net iets anders dan de /k/ in ‘kip’. Het kind moet leren dat het dan toch om dezelfde letter gaat. Daarom oefenen we een nieuwe letter meteen in zoveel mogelijk combinaties met eerder geleerde letters. Ook leert het kind te voelen wat er gebeurt in de mond, de keel en/of de neus als het een letter uitspreekt. En hoe je de letter schrijft. Verder wordt er stilgestaan bij welke letterfamilie een letter hoort: is het een lange klinker, een korte klinker, een tweetekenklinker of een medeklinker? Dit helpt allemaal bij het automatiseren van de letterkennis en vervolgens het vlot lezen van woordjes, zinnen en teksten.

Zoemend lezen

Hiermee wordt bedoeld dat de klanken van een woord lang worden aangehouden, zoals in /mmmmaaaaaannnnnn/. Dit maakt het gemakkelijker om een woord aaneengesloten te lezen. Bij het lezen van het woord maan, leert het kind dus niet meer te ‘hakken en plakken, zoals in /m/-/aa/-/n/ - /maan/. Dit blijkt het vlot lezen namelijk in de weg te staan.

Hakken en plakken

Bij het spellen van woorden, wordt wél gebruik van hakken en plakken. Om een woord goed te kunnen schrijven, moet je namelijk kunnen horen uit welke klanken een woord bestaat en die in de juiste volgorde omzetten in letters.

Klankzuivere woorden

In het begin leert het kind alleen klankzuivere woorden lezen en spellen. Dat zijn woorden die je schrijft zoals je ze uitspreekt, bijvoorbeeld ‘kaas’. In de tweede helft van groep 3 leren ze ook niet-klankzuivere woorden lezen, bijvoorbeeld het woord ‘hond’: je zegt /hont/, terwijl je ‘hond’ schrijft.

Vlot en vloeiend lezen met plezier

Zodra de kinderen een nieuwe letter hebben  geleerd, gaan ze woordjes lezen met deze letter en al snel volgen korte zinnen en teksten. Wil je een tekst kunnen begrijpen en plezier beleven aan lezen, dan is het namelijk van belang dat je niet te veel tijd kwijt bent met het ontcijferen van de woorden.

Begrijpend lezen

Het uiteindelijke doel van leren lezen is een tekst kunnen begrijpen om er informatie uit te halen of er plezier aan te beleven. Hoewel in het begin van groep 3 de aandacht vooral uitgaat naar technisch lezen, werken we ook aan begrijpend lezen, door teksten en boeken te lezen, daarover te praten en er opdrachten bij te maken.