Beginnende geletterdheid

Dit is het groeiende inzicht in de functies van geschreven taal, inzicht in het alfabetisch schrift en het verband tussen gesproken en geschreven taal. Een kind in deze fase leert eenvoudige woorden te verklanken, betekenis te verlenen aan geschreven taal en om woordjes te schrijven. Hierbij gaat het om kinderen in groep 1, 2 en 3.

Beginnende geletterdheid start in groep 1 en is een voorwaarde voor het bereiken van de kerndoelen van het Schriftelijk onderwijs: met verschillende doelen teksten kunnen lezen en schrijven.
In de fase van beginnende geletterdheid – in de groepen 1 tot en met 3 – oriënteren leerlingen zich op geschreven taal; herkennen ze de functies van geschreven taal; krijgen ze zicht op het verband tussen gesproken en geschreven taal; ontdekken ze het principe van het alfabetisch schrift en leren ze de elementaire leeshandeling uit te voeren. Ze leren niet alleen de beginselen van het lezen, maar ook van het schrijven. Ze leren met andere woorden hun gedachten aan papier toe te vertrouwen en schriftelijk met anderen te communiceren.

Het is verstandig om bepaalde aspecten van beginnende geletterdheid in groep 1 en 2 aan de orde te stellen. Zo kan de ontwikkeling van het bewustzijn dat woorden uit groepen van klanken (bo-men) en uit afzonderlijke klanken bestaan al in groep 1 en vooral in groep 2 op een speelse manier gestimuleerd worden.

Uit onderzoek blijkt dat kinderen dit (fonemisch) bewustzijn of besef zonder veel moeite kunnen leren. Hetzelfde geldt voor het leren van letters. Kinderen willen graag weten wat die rare figuurtjes betekenen, hoe hun naam geschreven wordt et cetera.

De ontwikkeling van letterkennis kan in groep 1 en vooral in groep 2 goed gestimuleerd worden. Dat gebeurt in landen als de Verenigde Staten, Engeland en Israel en de laatste jaren ook in Nederland.

Door de ontwikkeling van deze belangrijke onderdelen van beginnende geletterdheid al in groep 1 en vooral 2 te stimuleren, kan het programma voor groep 3 verlicht worden en kan het leren lezen soepeler verlopen, vooral voor de zwakke lezers.

Juf Marita :: jufmarita.yurls.net | Letter knutselen, Taalactiviteiten, Geletterdheid