Als je communiceert stellen je zintuigen je in staat boodschappen op te nemen.
Met je ogen kun je signalen, gebaren en dergelijke waarnemen en met je oren kun je luisteren. Behalve je zintuigen, spelen ook je hersenen een belangrijke rol. En dan zijn er ook nog je spraakorganen die goed moeten functioneren: je tong, lippen, neusholte, stembanden.
Wanneer bij iemand sprake is van onvermogen om adequaat informatie te geven en/of te begrijpen als gevolg van een orgaan- of lichaamsfunctie die ontbreekt, afwijkingen vertoont of beschadigd is, spreken we van een communicatiestoornis.
Een communicatiestoornis is bijvoorbeeld het gevolg van hersenletsel of doofheid.
Zintuiglijke beperkingen;
In onze samenleving wordt het sterkst een beroep gedaan op oren en ogen. Informatie komt van alle kanten op je af. Vanaf het moment dat je wakker wordt tot het moment dat je gaat slapen (maar ook nog daarna als het nodig is) gebruik je je ogen en oren om informatie tot je te nemen. Stel je maar eens voor wat er allemaal aan je voorbij zou gaan als je niet meer kon horen en zien!
Ook al gebruik je vooral je ogen en oren, je mag de andere zintuigen in de communicatie niet vergeten. De mate waarin je zintuigen goed functioneren, bepaalt mede wat je aan informatie kunt ontvangen. Als een of meer van je zintuigen gebrekkig functioneren, leidt dat gemakkelijk tot communicatieproblemen. Je kunt als ontvanger de informatie niet opnemen. Je hoort niet wat een ander zegt, je ziet niet welke gebaren hij maakt, wat de blik in zijn ogen is, enzovoort.
Bij doofheid is er ook een probleem bij het geven van informatie. Wie vanaf de geboorte doof is, zal slechts met moeite kunnen leren praten. Wie doof is, hoort immers de eigen stem niet.
Lichamelijke beperkingen kunnen voor communicatieproblemen zorgen. Meestal is er vooral een probleem bij het zenden van informatie.
Bijvoorbeeld:
-> een spastische cliënt
-> hersenletsel
-> afasie (stoornis in het taalgebruik en taalbegrip)
Ook een verstandelijke beperking kan de oorzaak zijn van communicatiestoornissen. Sommige cliënten met een ernstige verstandelijke beperking leren nauwelijks spreken.
Beroepskracht MZ;
Het is belangrijk dat je in de communicatie aansluit bij de mogelijkheden van de cliënt. Communicatiestoornissen zijn niet te verhelpen, maar communicatieproblemen vaak wel!