Hoe heb ik gebruik gemaakt van differentiatie?
Mijn vmbo- klas heeft een duidelijk niveauverschil, waar ik af en toe moeite heb. Ik probeer leerlingen die wat sterker zijn in de grammatica altijd door te laten werken. Het differentiëren is daarom voor mij nog steeds een uitdaging. Bij het maken van het leerarrangement heb ik nagedacht over de manieren waarop ik wil differentiëren. Door gebruik te maken van het BHV-model heb ik rekening gehouden met het niveau. Met de BHV aanpak zorg je er namelijk voor dat alle leerlingen de kans krijgen het basisniveau te bereiken en speel je zo in op de capaciteiten van snellere leerlingen door hen diepergaande leerstof en opdrachten aan te bieden (Berben & Van Teeseling, 2020).

Ik heb een formatieve toets afgenomen om te bepalen of de leerlingen de basisstof voldoende beheersen. Op basis van het aantal goede antwoorden worden de leerlingen in twee groepen verdeeld: Team blauw en team oranje.
Team oranje
Wanneer een leerling de basisstof onvoldoende beheerst gaat hij aan de slag met herhaling stof. (Berben & Van Teeseling, 2020). Deze leerlingen zijn dan onderdeel van team oranje en krijgen eerst extra uitleg over het grammatica onderdeel. Dit heb ik in de vorm van een kennisclip gedaan, waarin ik extra uitleg geef over het grammatica onderdeel. Vervolgens gaan zij aan de slag met ICT tools die van makkelijk naar moeilijk gaan. Ik heb er ook bewust voor gekozen om alleen de leerlingen van team oranje een Kahoot aan te bieden. Dit heb ik bewust gedaan, omdat ik eerst wil dat ze met de informatie van de kennisclip aan de slag te gaan. Dit zijn meerkeuzevragen en zijn dus makkelijker. Door Neuner’s typologie toe te passen, heb ik opdrachten aangeboden die van gesloten naar open gaan en van makkelijk naar moeilijk.
Verder heb ik ook gedifferentieerd in tijd. Dit betekent dat leerlingen van team oranje extra tijd krijgen om de opdrachten af te maken. Ik hou er dus rekening mee dat deze leerlingen wat meer tijd nodig hebben (Geerts en Dijk, 2011). Verder staat voor beide groepen een Quizlet klaar. Dit kan nog een lastige opdracht zijn voor team Oranje. Daarom heb ik ervoor gekozen om ook hierin te differentiëren. Dit doe ik door deze educatieve tool op verschillende momenten aan te bieden. Team Oranje krijgt deze aangeboden nadat het heeft geoefend met verschillende spelletjes.
Team blauw
De leerlingen die de stof voldoende beheersen komen in team blauw terecht en gaan meteen aan de slag met de verrijkingsstof. Zij krijgen eerst een sleep-tekst waarbij ze woorden op een lege plek moeten plaatsen. Wanneer ze hier klaar mee zijn mogen ze aan de slag met de Quizlet. Zoals eerder vermeld, heb ik deze opdracht voor team oranje uitgesteld. Team blauw mag dit spelletje na de sleep-tekst maken. Vervolgens mag team blauw aan de slag met een spelletje die wat moeilijker is dan de Quizlet. Dit heb ik gedaan zodat ze hiermee meer uitdaging en motivatie krijgen (Berben & Van Teesling, 2020). Ook voor team blauw heb ik rekening gehouden met neuner’s typologie.
Bij het maken van opdrachten heb je nog steeds leerlingen die extra snel zijn met opdrachten. Voor deze leerlingen heb ik opnieuw een extra moeilijke opdracht toegevoegd.
Uiteindelijk krijgen beide niveaus dezelfde eindtoets waarin is gekozen om te differentiëren binnen de toets.
Differentiëren binnen toetsen
Tot slot heb ik gedifferentieerd binnen de eindtoets. Het idee achter differentiatie in toetsing is dat de leerlingen in een klas allemaal dezelfde basisstof moeten beheersen, maar dat de sterkere leerlingen op een hoger niveau worden getoetst en dus meer uitdaging krijgen (Tomlinson & Strickland, 2005). In mijn arrangement krijgen leerlingen een lees - en schrijf toets waarbij er een verschil zit in het resultaat. De ene groep moet 62% goed hebben voor een voldoende, de andere groep 71%. Ik heb hier bewust voor gekozen omdat de snellere leerlingen een hogere percentage goed moeten hebben. Zo blijft er voor elke leerling een uitdaging (Geerts en Dijk, 2011).
Verantwoording
Door gebruik te maken van de kennisclip heb ik zo mijn leerlingen extra uitleg gegeven over het grammatica onderdeel. Na het beluisteren en bekijken van de kennisclip gaan ze meteen aan de slag om de kennis die ze hebben opgedaan toe te passen. Ik heb er bewust voor gekozen om dit met Kahoot te doen, omdat deze educatieve tool op een leuke manier wordt aangeboden. Ik merk dat mijn leerlingen van de tweede klas dit leuk vinden, waardoor dit effect heeft op het leren. Verder vond ik het belangrijk om de leerlingen op een speelse wijze aan de slag te laten gaan. Door leerlingen spelletjes aan te bieden, blijf je dichtbij de belevingswereld. Hierdoor houd je de aandacht en motivatie van leerlingen vast (Van der Veen & Van der Wal, 2016). De Flow theorie van Amerikaanse psycholoog Mihaly Csikszentmihaly leert ons dat er een juiste uitdaging en creativiteit nodig is om leerlingen aan de slag te laten. Zodra dit wegvalt komen ze in een staat van verveling en passiviteit terecht (Motifire, 2013). Hier heb ik bewust op gelet voordat ik mijn leerlingen een lees - en schrijfopdracht voorleg. Ook wilde ik graag dat ze reflecteren op de opdracht en een korte evaluatie invullen. Door te reflecteren op de opdracht krijgen de leerlingen meer bewustzijn van hun eigen bijdrage aan het groepsproces (Ebbens, S. & Ettekoven, S. (2012).