Formuleren van leerlingdoelen

De verplichte en de vakgroep- en schooldoelen zijn de einddoelen die een leerling dient te behalen. Maar daar is een leerling niet zo maar. Een leerling komt via tussendoelen dichter bij de einddoelen. Deze beredeneerde opbouw is de leerlijn.

De leerdoelen op de opgestelde leerdoelenlijst op basis van de kerndoelen en/of eindtermen bieden een goed uitgangspunt om werken vanuit leerdoelen vorm te geven. De genoemde doelen zijn meestal niet direct bruikbaar voor leerlingen. Daarom is het nodig de einddoelen en tussendoelen te formuleren in leerlingdoelen.

Bekijk de animatie of lees de tekst eronder.

Om leerdoelen voor leerlingen op de juiste wijze te formuleren is er een aantal handvatten:

  1. Formuleer de leerdoelen in de ‘ik-vorm’.
  2. Natuurlijk bevat elk leerdoel inhoud, kennis of een vaardigheid, bijvoorbeeld het ontstaan van een vulkaan, signaalwoorden, warme en koude kleuren of presenteren.
  3. Een leerdoel bevat een werkwoord dat een waarneembare actie beschrijft, bijvoorbeeld aanwijzen, gebruiken, uitleggen, schrijven of vergelijken. En dus niet: kennen, begrijpen of inzicht hebben in.
  4. Een leerdoel bevat een norm. De norm verduidelijkt en geeft details aan, bijvoorbeeld het aantal voorbeelden dat een leerling moet opnoemen of in welke situatie een vaardigheid moet worden toegepast. Ook het toevoegen van begrippen (of woorden) kun je zien als een norm. Maar let op: veel details zorgen voor veel duidelijkheid, maar geeft tegelijkertijd weinig ruimte voor docenten en leerlingen!

Voorbeelden

Aardrijkskunde (vmbo-kgt)

Einddoel op leerdoelenkaart:

Je beschrijft vulkanisme en aardbevingen als endogene processen en je beschrijft plaattektoniek als oorzaak.

Eén van de tussendoelen is: De leerling kan een vulkaan herkennen, onderdelen benoemen en het ontstaan ervan beschrijven.cirkels met hart.jpg

Voor leerlingen zet je deze om in leerlingdoelen, zoals:

Om deze leerlingdoelen te verduidelijken, kunnen begrippen worden toegevoegd:

Begrippen: vulkaan, magma, vulkaanuitbarsting, lava

 

Wiskunde

Einddoel havo (leerdoelenkaart):

6.4.1. Je berekent: lengte (van lijnstukken), oppervlakte en omtrek (van driehoek, vierkant, rechthoek, parallellogram, ruit, cirkel en eenvoudige figuren die daaruit zijn opgebouwd) en inhoud (van kubus, balk, cilinder, piramide, prisma en kegel) met relevante formules, waaronder de stelling van Pythagoras.

De leerling moet de inhoud van een prisma en een cilinder kunnen berekenen.

Leerlingdoelen:

 

Engels

Einddoel Engels Luisteren A1:

De leerling begrijpt in vertrouwde situaties korte, duidelijke instructies die gericht zijn aan de luisteraar.

Leerlingdoelen:

Bijvoorbeeld: door een deur dicht of open te doen, licht aan of uitzetten, boeken in je tas stoppen of uit je tas halen

Bijvoorbeeld: door mijn naam en geboortedatum te noemen als iemand dit vraagt.

Woorden: on, behind, over, to pay, between, in front of, to dial, in, next , under, to cross, present simple, imperative