Gefeliciteerd, je bent bij het laatste informatie stukje aangekomen! Dit informatie stukje bestaat uit twee delen. Een lees-gedeelte (wat je nu aan het doen bent) en een kennisclip. In de kennisclip zal de getypte uitleg nog een keer voorbij komen en zal je daadwerkelijk leren hoe de berekening in elkaar zit.
Allereerst is het belangrijk om helder te krijgen hoe bepaalde dingen worden genoteerd. Daarvoor kijken we naar een vraag als voorbeeld. Een typische vraag binnen erfelijkheid ziet er als volgt uit:
Allereerst is het belangrijk om te weten dat bij vragen over erfelijkheid, allelen altijd worden aangeduid met een letter. Je bent helemaal vrij om die letter te kiezen. Die letter gebruik je gedurende de hele opdracht. Laten we voor deze opdracht de letter 'A' nemen.
Voordat we beginnen met het oplossen van de vraag is het belangrijk om te snappen wat er nou staat. Daarom bekijken we de vraag eerste per zin.
Zin 1: Bij mensen is het gen voor bruine ogen dominant over het gen voor blauwe ogen. We gebruiken letters om de allelen duidelijk aan te geven. Dominante allelen krijgen altijd een hoofdletter, recessieve allelen krijgen een kleine letter. In dit geval is bruin dominant. We hebben gekozen voor de letter 'A'. Dus bruin = A. Blauw is recessief. We hebben gekozen voor de letter 'A'. Dus blauw = a.
Zin 2: De vader van Juul en Jacques heeft blauw ogen. We hebben net gelezen dat blauwe ogen recessief is, dat is het fenotype. Het genotype, de combinatie van allelen, die daarbij hoort moet dus twee keer een recessief allel zijn. Het genotype van de vader is dus aa. Hij heeft van beiden ouders een recessief allel gekregen en heeft dus blauwe ogen.
Zin 3: Moeder heeft bruine ogen. We hebben net gelezen dat bruine ogen recessief is. De moeder van Juul en Jaqcues zal dus minimaal 1x een dominant allel moeten hebben. Er zijn dus twee mogelijkheden voor het genotype van de moeder: AA of Aa. Beide opties geven namelijk bruine ogen.
Zin 4: Juul heeft blauwe ogen. Juul heeft dus hetzelfde genotype én fenotype als zijn vader. Genotype: aa, fenotype: blauwe ogen.
Zin 5: Hoe groot is de kans dat Jacques bruine ogen heeft? Wat wordt gevraagd is hoe groot de kans is dat Jacques een genotype krijgt dat leidt tot bruine ogen. Hoe groot is de kans dat Jaqcues Aa of AA als genotype heeft?
Nu we de vraag helemaal hebben doorgenomen kun je het filmpje kijken om achter het antwoord te komen. Neem de tijd om dit nog een keer door te nemen en zelf op te schrijven en succes!