De houtvaten en de bastvaten spelen een belangrijke rol in een plant, omdat zij de kanalen zijn waarlangs de voedingsstoffen en het water zich door de hele plant verplaatsen. De houtvaten en de bastvaten worden ook wel Xyleem en Phloem genoemd. In dit onderdeel gaan we een betere kijk nemen naar de houtvaten en de bastvaten.
Het xyleem is een van de twee manieren waarop een plant zijn voedingsstoffen en water door de plant vervoerd. De transport die plaatsvind via het Xyleem is een richting verkeer van beneden naar boven. In de wortels van de plant kun je het xyleem herkennen aan de ster vorm in het midden van het preparaat. De transport van water met opgeloste mineralen worden met onderdruk door het xyleem, dit wordt geregeld door de transpiratie in de bladeren van de plant.
De xyleem bestaat uit houtvaten en de trachiƫden die een belangrijke functie hebben bij het transport van het water. Dit komt, omdat er veel druk op de celwanden wordt uitgeoefend. De houtvaten en de trachiƫden hebben echter een hele stevige secundaire celwand, waardoor het water zonder probleem kan worden vervoerd. Beide cellen hebben gaatjes in de celwand waardoor zij hun levende weefsel verliezen en dus alleen de stevige celwand overblijft. Het Xyleem maakt de celverlenging mee, wat mogelijk wordt gemaakt door de verdikking van de celwand.
Hierboven is een doorsnede van een vlasvezel te zien. De Phloem is te zien bij nummer 4. De Phloem zijn de bast en zeefvaten. De Phloem speelt een belangrijke rol bij de transport van de assimilaten die zijn aangemaakt tijdens de fotosynthese. Via de Phloem worden deze door de hele plant heen verspreid. De transport van deze assimilaten kan, zowel van boven naar beneden als van beneden naar boven. Dit komt, omdat een deel van de suikers die worden aangemaakt bij fotosynthese worden opgeslagen in andere delen van de plant. De primaire Phloem ligt bij enkelzaadlobbigen door de hele cel heen en bij de dubbelzaadlobbigen liggen ze vaak in een ring vorm of ander patroon. De secundaire Phloem is de bast.