Het onderwerp van een tekst geeft aan waar de tekst over gaat. Wat het onderwerp van een tekst is, kun je vaak met een of enkele woorden zeggen.
Om het onderwerp van de tekst te achterhalen, hoef je de tekst vaak niet helemaal te lezen. De titel, de eerste alinea (de lead), een plaatje bij de tekst, tussenkopjes of andere opvallende zaken helpen je bij het vinden van het onderwerp van de tekst.
Het onderwerp van een tekst is niet hetzelfde als de inhoud van een tekst.
Twee teksten die als onderwerp bijvoorbeeld 'het milieu' hebben, kunnen qua inhoud heel verschillend zijn.
De hoofdgedachte van een tekst is een samenvatting van de tekst in één volledige zin. De hoofdgedachte geeft antwoord op de vraag: Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?
Om de hoofdgedachte van de tekst te vinden, lees je meestal de eerste en de laatste alinea van de tekst. In de eerste alinea geeft de auteur vaak aan waar hij het over gaat hebben. In de laatste alinea vind je vaak de conclusie van de auteur.
Onthoud:
hoofdgedachte van een tekst = onderwerp + wat erover verteld wordt.