Theorieboek H11

Leerdoelen:

1. Kunnen uitleggen wat de betekenis van het begrip variabele kostencalculatie is.

2. Het verschil kunnen herkennen en uiteggen tussen het AC en DC methode.

3. Berekeningen kunnen maken met het AC en DC methode

4. Journaalposten maken

 

Omdat een bedrijf de constante kosten op korte termijn niet kan beïnvloeden, worden deze kosten bij de variabele kostencalculatie voor een bepaalde periode als gegeven beschouwen. De constante kosten zullen daarom direct ten laste van de winst en verliesrekening van de periode geboekt worden.

De variabele kosten zijn op korte termijn te beïnvloeden. Bij de kostprijsberekening hou je daarom alleen rekening met de variabele kosten. Daar komt ook de naam variabele kostencalculatie, Direct Costing (DC) vandaan.

 

Als je de integrale kostprijsberekening, Absorption Costing (AC) toepast, wordt de voorraad gereed product gewaardeerd tegen de integrale kostprijs.

Bij toepassing van de variabele kostencalculatie, Direct Costing (DC) wordt bij de waardering van de voorraad gereed product slechts rekening gehouden met de variabele fabricagekosten.

 

Deze andere wijze van waardering van de voorraad gereed product heeft tot gevolg dat de hoogte van de nettowinst die over een bepaalde periode wordt berekend volgens DC kan afwijken van de nettowinst berekend volgens AC. Verschil in nettowinst ontstaat alleen als de productie en afzet in een periode niet aan elkaar gelijk zijn.

 

Rekenvoorbeeld:

 

Voorbeeld 1:

 

Industriële onderneming Van Etten NV vervaardigt onder andere product X en past de variabele kostencalculatie toe.

 

De dekkingsbijdrage voor product X is al volgt samengesteld

Verkoopprijs (excl. 21% OB) € 165

Variabele directe grondstofkosten 1 kg € 9

Variabele directe loonkosten 1 uur € 47

Variabele indirecte fabricagekosten 1 machine-uur € 20 € 20

Variabele fabricagekosten € 76

Variabele indirecte verkoopkosten € 14

Totale variabele kosten € 75

Dekkingsbijdrage per eenheid product € 90

 

 

Hieronder de gegevens van de productie en afzet van product X over de maand mei in 2020:

Directe grondstofkosten € 234.760

Betaalde direct loon € 358.800

Constante indirecte fabricage kosten € 142.000

Variabele indirecte fabricage kosten € 70.050

Constante indirecte verkoopkosten € 81.230

Variabele indirecte verkoopkosten € 36.500

Werkelijke aantal arbeidsuren 6.525

Werkelijke aantal machine uren 6.450

Normale productie en afzet 6.750

Werkelijke productie 6.450

Werkelijke afzet 6.000

 

499 Overboekingsrekening

550 Variabele kosten afdeling

553 Dekking variabele kosten afdeling Fabricage

560 Variabele kosten afdeling Verkoop

563 Dekking variabele kosten afdeling Verkoop

599 Overboekingsrekening

600 Directe grondstofkosten

601 Directe loon

602 Toeslag variabele indirecte fabricagekosten

610 Standaard directe grondstofkosten

611 Standaard directe lonen

612 Standaardtoeslag variabele indirecte fabricage kosten

630 Betaalde directe lonen

631 Verrekende directe lonen

699 Overboekingsrekening

700 Voorraad gereed product

800 Kostprijs verkopen

820 Toeslag variabele indirecte verkoopkosten

899 Overboekingsrekening

910 Efficiencyresultaten

920 Prijsverschillen

930 Afdelingsresultaten

945 Dekkingsbijdrage

990 Constante kosten

 

Geef de journaalposten die op basis van de gegevens over de maand mei 2020 worden gemaakt bij toepassing van de variabele kostencalculatie.

 

Overboeking van de directe fabricagekosten naar rubriek 6:

600 Directe grondstofkosten € 234.760

630 Betaalde directe loon € 358.800

Aan 499 Overboekingsrekening € 593.560

 

 

Overboeking van de directe kosten naar rubriek 5

550 Variabele kosten afdeling Fabricage € 70.050

560 Variabele kosten afdeling Verkoop € 36.500

990 Constante kosten € 223.230

Aan 499 Overboekingsrekening € 329.780

 

De dekking van de afdeling Fabricage en Verkoop

602 Toeslag variabele indirecte fabricagekosten € 129.000

Aan 553 Dekking afdeling Fabricage € 129.000

+

820 Toeslag variabele indirecte verkoopkosten € 84.000

Aan 563 Dekking afdeling Verkoop € 84.000

 

Het aantal gewerkte arbeidsuren

601 Directe lonen € 156.000

Aan 631 Verrekende directe lonen € 156.000

 

De productie van 6.450 eenheden X

700 Voorraad gereed product € 490.200

Aan 619 Standaard directe grondstofkosten € 58.050

Aan 611 Standaad directe lonen € 303.150

Aan 612 Standaardtoeslag indirecte fabricagekosten € 129.000

 

De verkoop van 6.000 eenheden X

131 Debiteuren € 1.197.900

Aan 181 Te betalen OB € 207.900

Aan 840 Opbrengst verkopen € 990.000

+

800 Kostprijs verkopen € 456.000

Aan 700 Voorraad gereed product € 456.000