In deze paragraaf verwerk je de seizoencorrectie in de boekhouding op het te dekken budget, waardoor je intra comptabel het juiste bezettingsresultaat kunt aflezen. Het constante deel van het te dekken budget voor een periode wordt zonder seizoencorrectie vastgesteld op basis van een gemiddelde normale bezetting (Ngem). Als je rekening houdt met seizoensinvloeden ga je uit van de normale bezetting in de betreffende seizoenperiode (Ns).
De seizoencorrectie op de constante kosten wordt dus in algemene zin: (Ns – Ngem) × Tc
Ns = normale bezetting per kwartaal
N = normale bezetting
Ngem = gemiddelde normale bezetting per kwartaal
W = werkelijke bezetting
Tc = voorcalculatorisch tarief voor de constante kosten
Tv = voorcalculatorisch tarief voor niet variabele kosten
Voorbeeldopdracht:
Industriële onderneming Grako NV stelt voor de afdeling Fabricage per kwartaal een gemengd budget vast. De normale bezetting van de afdeling bedraagt 16.000 machine-uren per jaar. Het machine-uurtarief van de afdeling Fabricage is voor 2020 als volgt samengesteld:
De productie vertoont een seizoenpatroon, waardoor de normale bezetting van de afdeling Fabricage als volgt over de kwartalen is verdeeld:
Kwartaal Seizoenindexcijfer
1 60
2 120
3 150
4 70
Totaal 400
Over het eerste kwartaal van 2020 zijn de volgende gegevens beschikbaar:
Werkelijke constante kosten € 81.500
Werkelijke variabele kosten € 38.800
Totale werkelijke kosten € 120.300
De werkelijke bezetting is 2.500 machine-uren.
a. Bereken de seizoencorrectie voor de constante kosten over het eerste kwartaal.
b. Geef de journaalpost van deze seizoencorrectie.
c. Stel opnieuw de Z-figuur over het eerste kwartaal samen, maar nu met verwerking van de seizoencorrectie.
Uitwerking met formules:
a. Voor het eerste kwartaal wordt de seizoencorrectie: (Ns – Ngem) × Tc
(2.400 – 4.000) × € 20 = - 1.600 x € 20 = - € 32.000
b. Het te dekken budget voor het eerste kwartaal is te hoog. Daarom moet je dit verlagen: je crediteert daarvoor de rekening 552 Te dekken budget afdeling Fabricage voor € 32.000. Als tegenrekening gebruik je de rekening 175 Seizoencorrecties.
De journaalpost wordt:
175 Seizoencorrecties € 32.000
Aan 552 Te dekken budget afdeling Fabricage € 32.000
c.
Je neemt de rekening Seizoencorrecties op in rubriek 1 omdat deze rekening binnen het jaar glad moet lopen. Het is dus een kortetermijnrekening. Omdat de rekening uiteindelijk glad loopt, zou plaatsing in rubriek 2 (tussenrekeningen) ook mogelijk zijn.