Het vaste budget

Bij een vast budget bestaat het bedrag per periode vast. Het aantal prestaties dat een afdeling levert, heeft geen invloed op de kosten van die afdeling. Er zijn blijkbaar alleen constante kosten voor die afdeling. Bij een afdeling als Administratie, Directie of Secretariaat zijn de prestaties moeilijk vast te stellen. De kosten zijn ook niet afhankelijk van het aantal prestaties. Er is alleen een vast budget te bepalen voor die afdelingen. Door het ontbreken van een prestatie-eenheid vindt de dekking voor deze afdelingen (hulpkostenplaatsen) vaak plaats door opslagpercentages te gebruiken.  Het is bijvoorbeeld mogelijk om de begrote constante kosten voor een jaar in een percentage van de omzet uit te drukken.

De formule voor het vast budget is als volgt: N x Tc
N  = normale bezetting
Tc = voorcalculatorische tarief voor de constante kosten


Voorbeeldopdracht:
De kosten van de afdeling Administratie bij Aslan BV zijn uitsluitend constant.  Voor 2020 is een vast budget voor deze afdeling begroot € 720.000. De kosten van deze afdeling worden uitgedrukt als een percentage van de normale omzet van 2020. De normale omzet voor 2020 bedraagt € 12.000.000. In de maand augustus 2020 bedragen de werkelijke kosten van de afdeling Administratie € 66.400. De omzet over de maand augustus 2020 bedraagt € 960.000.

  1. Bereken het vaste budget over de maand augustus 2020
  2. Bereken het opslagpercentage voor de dekking van de kosten
  3. Bereken de dekking over de maand augustus 2020
  4. Analyseer het verschil over de maand augustus 2020

Uitwerking met formules

  1. Bij een vast budget wordt het jaarbudget gelijkmatig over het jaar verdeeld. Voor een maand is luidt de formule: begrote budget/ 12
    € 720.000/ 12 = € 60.000
  2. De dekking van het vast budget vindt plaats door middel van een opslag percentage van de omzet: begrote budget/ normale omzet x 100
    €720.000/12.000.000 = 0,06 = 6%
  3. De werkelijke omzet in de maand augustus bedraagt € 960.000. Administratie kan dus doorberekenen: werkelijke omzet x opslagpercentage x 100
    6% van € 960.000 = € 57.600
  4. Om het verschil te analyseren hebben we weer de werkelijke kosten, het budget en de dekking nodig.

stap 1: Noteer alle gegevens

De werkelijke kosten bedragen € 66.400
De dekking bedraagt € 57.600
Het vaste budget bedraagt € 60.000
Het totale verschil bedraagt € 57.600 - € 66.400 = € 8.800
Dit is te splitsen in een bezettingsresultaat en een budgetverschil.
Het vaste budget bedraagt € 60.000
De dekking bedraagt 6% van de werkelijke omzet = 6% van € 960.000 = € 57.600
Tip: Een andere manier om het bezettingsresultaat te bepalen is via het constante kostentarief: c/n x (w -n) = 6% van. (€ 960.000. - € 1.000.00). = € 2.400. nadelig  
Het verschil is het bezettingsresultaat: € 57.600 - € 60.00 = € 2.400 nadelig.
De werkelijke kosten zijn € 66.400 - € 60.000 = € 6.400 hoger dan volgens het vaste budget mag. Dit is het nadelig budgetverschil over de maand augustus 2020.

stap 2: Maak een schematische overzicht:  

Werkelijke kosten   € 66.400
Budgetverschil                                   € 6.400 nadelig
Variabel budget      € 60.000
Bezettingsresultaat                            € 2.400 nadelig
Dekking                  € 57.600

Totaal verschil                                 € 8.800 nadelig