Verlies van biodiversiteit

Het uitsterven van soorten is een natuurlijk proces. Het gros van de soorten dat ooit heeft geleefd, bestaat vandaag niet meer, en ook de nu bestaande soorten zullen op een bepaald moment verdwijnen. Doorheen de geologische geschiedenis verhoogde de biodiversiteit wel, doordat er sneller nieuwe soorten ontstonden dan dat er uitstierven.

Sinds het ontstaan van de mens is deze verhouding echter veranderd. De huidige snelheid waarmee soorten uitsterven is wellicht tot 1.000 keer sneller dan de natuurlijke snelheid (zie figuur). Steeds sneller leggen soorten het loodje, met emblematische soorten als de dodo en de Tasmaanse buidelwolf op kop. Er wordt zelfs gesproken van de zogenaamde ‘zesde massale extinctie’, maar in tegenstelling tot vorige massale extincties wordt de huidige uitstervingsgolf veroorzaakt door een component van de biodiversiteit zelf, namelijk de mens…

Het zijn niet enkel soorten die in gevaar zijn. Zowat alle bestaande ecosystemen zijn in meerdere of mindere mate beïnvloed door menselijke activiteiten. In sommige delen van de wereld zijn hele ecosystemen bedreigd - zoals mangroven, tropische wouden en koraalriffen – of zelfs verdwenen.

Door het steeds uitdunnen en verkleinen van populaties daalt ook de genetische diversiteit, wat maakt dat soorten minder in staat zijn zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.
Het verlies aan biodiversiteit, zowel op genetisch, soort- als ecosysteemniveau, is meestal niet vast te pinnen op één oorzaak. De verschillende bedreigingen staan vaak met elkaar in verband, en hebben een gecumuleerde impact op de biodiversiteit over de hele wereld.