- inhoudelijke voorkennis (voor scheikunde en biologie deels uit de syllabus biologie vwo, 2018) wat is er aan vereiste (voor)kennis nodig:
Algemeen
- basiskennis gang van zaken gebruik & (veilig!) gedrag in laboratorium/
practicumlokaal
Scheikunde
• Begrippen:
- aminozuren, eiwitten, peptidebinding
• Grootheden en eenheden: concentratie (mol/L of g/L), massapercentage, volumepercentage, ppm.
Biologie
• Begrippen:
- minstens die zijn opgesomd in de syllabus p. 41-51
• Inhoud theorie & practicum:
- bouw & functioneren bacteriën / eukaryote cellen
- werking antibioticum
- voorkennis over praktische vaardigheden
Algemeen
• basiskennis gebruik tekstverwerking/spreadsheetprogramma’s
• basiskennis opbouw verslag (voorblad, inhoudsopgave, bronvermelding APA, etc)
• beheersing Nederlandse taal 3F (enige taal- en spelfouten toegestaan)
Labwerk
• gebruik maken practicumvoorschrift
• gebruik maken apparatuur: bv. broedstoof, waterbad, brander
• uitspatelen
- voorkennis over onderzoeksvaardigheden en verslaglegging
• onderzoeksvraag en hypothese kunnen opstellen
• weten wat verschil tussen resultaten en conclusie is
• kennis standaard in natuurwetenschappelijk onderzoek: hoe schrijf je een verslag (wat komt waar en in welke volgorde)
• bronnen kunnen beoordelen op (wetenschappelijke) waarde + op correcte manier [indien relevant] ernaar verwijzen.
Bij de meeste scholen werkt de onderzoeksleerlijn voor vmbo-t/havo/vwo toe naar het profielwerkstuk (profielwerkstuk 2020 a en b, z.d.) in het eindexamenjaar. De onderzoeksvaardigheden die je in het vak biologie traint komen in die onderzoeksleerlijn goed van pas.
Bij een profielwerkstuk moeten leerlingen zelfstandig een onderzoek ontwerpen, uitvoeren en hier verslag (schriftelijk en mondeling – zowel over onderzoek en resultaten als het proces) van doen. Om het PWS tot een goed einde te volbrengen wordt bij het staatsexamen gelet op de volgende zaken (profielwerkstuk 2020 a, z.d.):
• Schriftelijk: Niveau onderwerp & onderzoeksvragen / authenticiteit bronnen en procesonderzoek / resultaten & conclusies / leesbaarheid en lay-out
• Mondeling: verzorging v/d presentatie / niveau op presenteren / niveau vakinhoud.
Als we dit einddoel als uitgangspunt van doorlopende leerlijn nemen dan moet een leerling voor een PSE in vwo 5 al een groot aantal onderdelen tussen v en g kunnen scoren (50/50 verdeling); zie afbeelding 1 hieronder:
Dit houdt in dat al deze onderdelen v/h verslag al zelfstandig door de leerlingen uitgevoerd moeten worden, maar dat er nog mogelijkheden tot groei ingebouwd zijn in het beoordelingsmodel (zie rubric op pagina 21) (leerplan PSE (z.d.)).