Iedereen is anders, dus elk rouwproces is uniek. Wanneer je veel met mensen werkt, signaleer je de uitingen en fases van rouw. Soms is iemand erg verward of slaapt hij slecht. Andere mensen trekken zich terug en zijn rusteloos. Het is goed om alert te zijn op signalen van rouw. Verder moet je weten wanneer een rouwproces vastloopt en wat je kunt doen om te ondersteunen.
Rouw uit zich op vele manieren. Iedere persoon is anders en rouwt anders. Er zijn veel soorten reacties op verlies:
- Lichamelijke reacties: Wanneer iemand rouwt, reageert het lichaam hierop. Vaak heeft de rouwende een verminderde eetlust. Het is daarom niet raar als een rouwende opeens gewicht verliest. Hij slaapt slecht en maakt een vermoeide indruk. Ook kan een rouwende klagen over hoofdpijn en spierpijn. Deze lichamelijke reacties zijn in de eerste periode van de rouw heel normaal.
- Emotionele reacties: Wij rouw spelen veel emoties een rol. Naast verdriet, zie je ook vaak angst, machteloofheid of woede. Door het heftige erlies ziet de wereld er ineens anders uit. Voor de rouwende heeft het leven niet veel zin meer. Dat uit zich in neerslachtigheid en somberheid. Vaak trekt een rouwende zich terug in zijn iegen wereld. Doordat hij zich niet begrepen voelt door de omgeving kan hij erg alleen komen te staan. Dan kan leiden tot eenzaamheid en isolement.
- Cognitieve reacties: Rouw heeft invloed op je denkvermogen. Iemand die rouwt, kan zich vaak minder goed concentreren. De rouwende moet steeds aan het verlies denken en is hierdoor snel afgeleid en verward. Op het werk presteert een rouwende dan ook slechter dan normaal. Voor de omgeving is het goed om te weten dat het concentratieverlies na een tijd vanzelf weer overgaat. Geef iemand die rouwt daarom de ruimte het wat rustiger aan te doen. Als het verlies verwerkt is, pakt hij vanzelf de draad weer op.
- Gedragsmatige reacties: Rouw uit zich ook in het gedrag van mensen. Mensen die rouwen, trekken zich vaak terug. Ze verwijden personen of situaties die voor hen confronterend zijn. Ze zijn snel geirriteerd. Elke prikkel uit de omgeving komt veel heftiger binnen dan anders. Zo kan het zijn dat een rouwende de radio te hard vindt staan, terwijl hij hier normaal nooit over klaagde. ook zie je een gebrek aan initiatief. Er is minder energie en de rouwende is lusteloos. Hij voelt zich minder waard. Een ander is juist heel rusteloos. Die is voortdurend op zoek naar iets en kan zijn draai niet vinden. Hij doet dingen die hij nooit heeft gedaan en slaat hierin soms door. Op deze manier probeert hij zijn gevoelens te onderdrukken.