Bronnenonderzoek

Om aan de informatie te komen, onder andere voor je theoretisch kader, doe je bronnenonderzoek. Dit is een vorm van onderzoek waarbij je verschillende informatiebronnen raadpleegt om het antwoord te vinden op je onderzoeksvraag. Je doet bronnenonderzoek op verschillende momenten:

Er zijn veel bronnen waar je informatie uit kunt halen: boeken, tijdschriften en natuurlijk websites. Online kun je zoeken op bijvoorbeeld Wikipedia of Google (Scholar), als begin van je zoektocht.

Maar let op: op internet staat ook een hoop onzin. Hoe check je de betrouwbaarheid van webbronnen? Bekijk het filmpje hieronder of lees het artikel van Olaf Janssen, Wikimedia-coördinator bij de Koninklijke Bibliotheek, over hoe je een Wikipedia-hoax herkent.

 

Stap 1 van het schrijfproces: informatie zoeken bij je onderwerp

Een tekst schrijf je niet vanuit jezelf. Als basis gebruik je literatuur van anderen die je combineert of toepast om zo tot eigen inzichten te komen. Hiervoor is bibliotheekonderzoek nodig. Je zoekt naar publicaties met voldoende (wetenschappelijke) diepgang. Dit zijn bijvoorbeeld boeken, artikelen, congresbundels, scripties, beleidsteksten en rapporten.

Op Taalwinkel.nl vind je meer informatie over hoe je informatie kunt zoeken bij je onderwerp.

 

Stappen van het bronnenonderzoek

Als je naar bronnen zoekt, is het handig om goed bij te houden wat je doet. Dat kan je een hoop tijd besparen en je kunt aan anderen laten zien wat je hebt gedaan, bijvoorbeeld aan je docent. De HvA Bibliotheek heeft hier een handig hulpmiddel voor, het eenvoudig zoeklogboek. Bronnenonderzoek doe je in zes stappen:

Stap 1: Oriënteer je op je onderwerp

Om je onderwerp te verkennen hoef je niet gelijk in de moeilijkste studieboeken te zoeken. Kijk eerst eens op Wikipedia of in een paar krantenartikelen. Dat helpt je ook bij de volgende stap: zoekwoorden bedenken.

Stap 2: Bedenk zoekwoorden

Houd pen en papier bij de hand bij het verkennen van je onderwerp. Je komt vast nog andere woorden tegen, die je goed kunt gebruiken om mee te zoeken. Bedenk ook synoniemen van zo’n zoekterm: dat zijn verschillende woorden die hetzelfde betekenen, bijvoorbeeld bellen en telefoneren.

Stap 3: Kies informatiebronnen

Bepaal waar je gaat zoeken. Als je bijvoorbeeld jaarcijfers van bedrijven zoekt, kijk je ergens anders dan wanneer je het laatste nieuws zoekt. Het is dus belangrijk dat je informatiebron goed aansluit bij je vraag. Op het hbo zoek je vaak in databanken. Dat zijn grote verzamelingen van digitale informatie. Dat kunnen kranten- of tijdschriftartikelen zijn, maar ook bedrijfsinformatie of wetteksten.

Stap 4: Zoek informatie

Je hebt nu een lijst met zoekwoorden en een lijst met informatiebronnen: het zoeken kan beginnen. Met deze tips kun je online betere informatie vinden:

Stap 5: Maak je selectie

Je hebt een hele stapel informatie gevonden: goed zo! Maar kun je ook alles gebruiken? Bekijk het filmpje voor enkele tips.

Je moet dus rekening houden met een paar aspecten:

Heb je niet genoeg informatie, of zijn je bronnen toch niet betrouwbaar genoeg? Begin dan weer bij stap 1 en ga op zoek naar nieuwe bronnen tot je genoeg informatie hebt gevonden.

Stap 6: Vermeld je bronnen

Je hebt nu voldoende goede bronnen gevonden en die ga je verwerken in je verslag. Op het hbo zijn hier vaste regels voor. In elk geval is het belangrijk dat je nooit doet alsof je de gevonden informatie zelf verzonnen hebt.