2. Levenscyclus

Video: Zo groeien peultjes

 

 

 

 

 

 

 

Alle fasen uit het leven van een organisme samen noemen we de levenscyclus van dat organisme.
Hieronder zie je de levensfasen van de bruine boon, van zaad tot zaad.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Leeftijd

Er zijn meerjarige en eenjarige planten. Zoals de naam het al zegt, zijn dit planten die meerdere jaren leven (bijvoorbeeld bomen) of één jaar leven.

Eenjarige planten, maken in hun eerste levensjaar al bloemen en zaden aan. Zij stoppen hierbij al hun energie in het maken van nakomelingen en slaan niks op in de wortels. Ze gaan immers na het jaar dood. Dit zijn vaak de planten die in bloemenmixen komen. Het is leuk en makkelijk om een zakje leeg te strooien op een stukje grond. Binnen een paar maanden staan er een heleboel mooie gekleurde bloemen, maar mocht je iets anders met de grond willen doen dan kan dat, want ze gaan toch snel weer dood! Deze bloemen zijn ook vaak goed voor de insecten en dan met name de bijen en vlinders. Als je de bijen en vlinders wilt helpen, dan kun je het best een zakje bloemenzaad buiten rondstrooien!

Meerjarige planten doen het een beetje anders. Hier zijn heel veel variaties in te vinden! Sommige meerjarige planten leven maar 2 of 10 jaar, terwijl meerjarige planten als bomen wel 700 jaar kunnen worden. Meerjarige planten maken niet zomaar elk jaar bloemen en zaden. Het kost namelijk heel erg veel energie om aan al je takken bloemen te laten groeien. Daarom zien we, vooral bij bomen, dat ze het jaar van te voren al "beslissen" of ze het volgende jaar bloemen gaan aanmaken. Dit hangt van een aantal factoren af: het aantal zonuren (kunnen ze genoeg energie vastleggen in suikers om op te slaan?), de hoeveelheid water (kunnen ze genoeg water verzamelen om lekker sappig nectar te maken?) en de algemene gezondheid van de boom. Als de boom verzwakt of gewond is, dan moet alle energie daar naar toe de komende jaren. Ja jaren!, want bomen zijn hele trage organismen.

Overlevingskansen
Mensen vinden het heel erg vanzelfsprekend om bomen en planten te zien en maken zich snel zorgen om wildgroei. Echter zijn de overlevingskansen van baby plantjes niet zo goed. Eenjarige planten hebben wel een wat hogere overlevingskans. Hun zaadjes zijn er op gemaakt om zo snel mogelijk uit te komen en bloemen te maken voordat ze weer doodgaan.

Maar zelfs dan komen niet alle zaadjes uit, vooral niet in het wild. Vaak wordt het te laat warm buiten, vriest het toch nog een nachtje, plast er een hond overheen, zijn ze op een donkere plek beland, regent het te veel, legt een insect eitjes op ze, is het te droog, waaien ze in het riool, hebben ze niet genoeg reservevoedsel, worden ze gegrepen door een schimmel, opgegeten door een dier, opgeruimd door mensen, verbranden ze tijdens een bosbrand, groeit er een andere plant over ze heen en ga zo maar door! De zaden van planten komen in het begin van hun leven wel honderden hindernissen tegen.

Gedurende hun kindertijd en puberteit komen planten nog meer gevaren tegen en zelfs als een boom de volwassen leeftijd van 200 jaar heeft bereikt, hoeft er maar 1 storm te zijn die hem omgooit of verwond. Al deze dingen gaan makkelijk aan ons voorbij. Wij zien alleen maar stilstaande groene of kale wezens: hun gevechten spelen zich te traag, te hoog of te laag af voor ons om te zien. Daarom vinden we een time-lapse zo leuk, want dan zien we opeens hoe hun leven er voor hun uit ziet.