Sturen en begeleiden van leren

In dit onderdeel leggen we kort alle aspecten van het model uit, zodat helder wordt wat er in een lesformulier beschreven kan zijn om het leren te begeleiden en sturen.

Leerdoelen en Leerresultaten.

Leerresultaten moeten behaald worden op het einde van de opleiding. Ze richten zich op de hoogste beheersingsniveau wat voor de opleiding nodig is. Binnen het MBO beschreven in het Kwalificatiedossier van de opleiding.
Daarom kun je Leerresultaten het best vertalen naar leerdoelen die je uitsplitst op meerdere beheersingsniveaus. De Taxonomie van Bloom en de Piramide van Miller (voor vaardigheidsonderwijs) zijn hiervoor een hulpmiddel.

Deze leerdoelen zijn concreter en geven aan wat studenten op korte termijn moeten bereiken. Idealiter worden in een leerdoel het verwachte gedrag, de leerinhoud, de voorwaarden en de prestatie geëxpliciteerd, zodat studenten in staat zijn de OLR's gaandeweg te bereiken.

Taxonomie Bloom

Piramide van Miller

Beginsituatie:

De beginsituatie dat is het niveau wat de studenten al beheersen voordat de leraar start met de les. Het is belangrijk dat de leraar rekening houdt met het niveau van de studenten en de lesstof laat aansluiten bij de kennis en vaardigheden die de studenten al hebben. Om de beginsituatie te bepalen is meer nodig dan alleen kennis van het niveau.. Het is daarnaast van belang dat de leraar weet wat er in de leefwereld van zijn studenten speelt. Ook moet de leraar weten waar de interesses van de studenten liggen en wat hun belevingswereld is. Tenslotte is kennis van de ontwikkeling van het student nodig. Denk hierbij aan de ontwikkeling van de prefrontale cortext, die in het puberbrein centraal staat. Al deze factoren zorgen voor aansluiting bij de beginsituatie

De leraar doet dit door vragen te stellen:

- in het contact proces over belevingswereld en leefwereld.

- start van de les door het denkproces te activeren door vragen te stellen op verschillende denkniveau's.

 

Leer en aanpakstrategie:

Een leerstrategie is de specifieke aanpak van een student om het leerproces te ondersteunen en een leerdoel te bereiken. Bij iedere opdracht zet de student een leerstrategie in die hij denkt nodig te hebben. Het betreft hier vaardigheden als:

Een aanpakstrategie is een stappenplan dat het leer- en denkproces van de student ondersteunt bij het maken van een opdracht. Het betreft dan een combinatie van strategieen zoals orienteren, plannen, memoriseren, reflecteren enz. De student heeft dan een volgorde bepaald waarin hij het probleem aan gaat pakken.

Didactische werkvormen:

Een didactische werkvorm is de manier waarop de didacticus de onderwijsleersituatie vormgeeft.

Didactische werkvormen zijn in te delen in verschillende groepen, zoals:

Voorbeelden van didactische werkvormen zijn: de vertelling, een interview, rollenspel of een brainstorm.

De didactische werkvorm moet aansluiten bij het lesonderwerp en rekening houden met de verschillen tussen de studenten. Bij het kiezen voor een didactische werkvorm is het van belang om te letten op de beginsituatie, de groeperingsvorm en de leeractiviteit.

Bij het kiezen voor een didactische werkvorm is het belangrijk dat de didacticus zich afvraagt welke vorm in deze situatie het meest geschikt is.  De doelstelling met zijn beheersingsvorm, de leervoorkeuren van de student, de mogelijkheden fysieke of afstands les zijn allemaal vragen die didacticus zichzelf stelt voordat hij een keuze maakt,

TG02 bijeenkomst 4 copy1 copy1

Geven van een complete instructie.

De didactische werkvormen vragen om een complete instructie waarbij de didacticus duidelijk uitleg geeft over de aanpak van de opdracht en leerstrategieen die hiervoor nodig zijn. Een complete instructie bestaat uit 6 stappen:

U hebt rekenhonger en besluit in een restaurant te eten - ppt download

 

Voor docenten die al meer ervaren zijn is er de mogelijkheid om naast de complete instructie bestaat er ook de directe instructie een manier waarin al gelijk differentiatiemogelijkheden zijn verwerkt.

1914. Expliciete Directe Instructie : Haal het beste uit de ...

Opdracht: vanuit “Wijze lessen” eigen manier van lesvoorbereiding doorontwikkelen

 

In de bibliotheek staat het digitale boek “wijze lessen”.

 

1. Kies 2 bouwstenen, waarvan je recente voorbeelden kunt noemen waarin je deze succesvol hebt ingezet. Lees de bouwstenen door, maak korte aantekeningen om je succeservaring toe te kunnen lichten. (10 min)

 

2. Wissel uit in je groep: wat zijn de succeservaringen?

Luisteropdracht: welke vaardigheden/competenties hoor je in het verhaal van de anderen? Benoem deze. schrijf feedback die je krijgt op. (20 min)

 

Vervolgopdracht als thuisverwerking.

3. Kies 1 bouwsteen, waar jouw vervolgstap in het leren ligt. Maak een concrete lesvoorbereiding, waarbij je rekening houdt met deze bouwsteen. Benoem voor jezelf welke (wellicht nieuwe) vaardigheden/competenties je hierbij gaat inzetten. (20 min)

 

4. Wissel deze uit met 1 persoon en vraag om feedback.

 

De bouwstenen van wijze lessen, zie bestanden in teams