Toetsen op afstand is niet altijd makkelijk. Je kunt er niet vanuit gaan dat een leerling thuis zonder toezicht een toets voor een cijfer op een eerlijke manier maakt. Hoe ga je hier toch goed mee om? Onderstaand een aantal uitgangspunten en praktische tips.
Uitgangspunten voor klassikaal toetsen op afstand
Als je op afstand ‘klassikaal’ wilt toetsen, houd dan rekening met onderstaande uitgangspunten:
Leerlingen moeten vooraf weten wat er van ze wordt verwacht en waarop ze worden beoordeeld.
Leerlingen moeten dezelfde toets krijgen. Je kunt wel variëren in de vraagformulering. Alle leerlingen krijgen bijvoorbeeld de opdracht om een betoog te schrijven, maar de standpunten of bronnen kunnen verschillen.
Leerlingen moeten bekend zijn met de toetsvorm en hiermee hebben geoefend.
Leerlingen moeten dezelfde voorkennis hebben en beschikken over dezelfde bronnen.
Leerlingen moeten weten dat ze achteraf eventueel op plagiaat worden gecontroleerd (check op internet of instrumenten zoals Ephorus of andere plagiaatscanners).
De toets zou bij verschillende beoordelaars (ongeveer) eenzelfde oordeel moeten opleveren.
De toets moet een betrouwbaar resultaat opleveren.
Tips voor toetsen op afstand
Naast bovenstaande uitgangspunten, hebben we van docenten verschillende tips ontvangen voor toetsen op afstand.
Zorg dat je je klas opsplitst in kleinere groepen. Een toets op afstand bij 20 of meer leerlingen, is vragen om problemen.
Wil je toch tegelijkertijd met een grotere groep werken, vraag dan bv ouders of examenleerlingen (die nu klaar zijn) als toezichthouder (of proctor) om mee te helpen. Het is wel belangrijk om hier goede afspraken over te maken.
Een toets die bestaat uit meedere opgaven, kan je soms in een 'teacher pace' modus afnemen. Elke vraag heeft eenzelfde begin- en eindtijd en als docent bepaal jij de gezamenlijke start.. Dit voorkomt dat leerlingen die snel klaar zijn met de gehele toets antwoorden uit gaan wisselen.
Bij een meerkeuzetoets is het van belang dat je de vraag husselt en liefst met behulp van een itembank haalt. Leerlingen krijgen zodoende niet allemaal dezelfde vragen en kunnen geen antwoorden doorgeven.
Sommige programma's om te toetsen hebben een speciale toetsmodus waarbij leerlingen geen andere tabbladen kunnen openen, chatprogramma's kunnen gebruiken of screenshots kunnen maken (proctor modus). Dat kan vaak handig zijn.
Soms kan het raadzaam zijn om met behulp van een videoprogramma de leerlingen te monitoren tijdens de toets (wel goede afspraken hierover maken). Leerlingen kunnen zodoende ook een schriftelijke toets (spelling/grammatica) maken. De leerling levert zijn werk in door een foto van zijn werk te maken en deze te mailen of te delen.
Voor een toets kun je ook andere vormen kiezen maar nog wel dezelfde doelen, eindtermen of onderwerppen. Denk bijvoorbeeld aan het geven van een advies (met behulp van video), het schrijven van een betoog, een praktische opdracht (in een bepaalde tijd). De zogenaamde hogere denkvaardigheden. Hierbij kunnen leerlingen verschillende websites, methodesites of andere bronnen gebruiken. Ook hier is het van belang dat leerlingen een duidelijke begin- en eindtijd krijgen. Anders gaan leerlingen tussentijds met elkaar in gesprek.
Naast een open opdracht kun je er ook voor kiezen om juist het groepswerk te bevorderen door bovenstaande opdracht niet individueel, maar in groepjes te laten maken. Digitaal samenwerken is dan een extra beoordelingsonderdeel.
Mondelinge toetsen bieden ook soelaas, lees hier verder.
Formatief toetsen
Veel docenten die al formatief toetsen zullen zich in deze fase als een vis in het water voelen. Door de leerlingen meer autonomie te geven ontstaan maatwerktrajecten waarbij geen standaard summatieve toetsen passen. Veel voorbeelden en inspiratie vind je in de Facebookgroep 'Actief leren zonder cijfers'. Het kan soms ook handig zijn om een aantal formatieve onderdelen om te zetten in een cijfer (hoewel dat eigenlijk niet de bedoeling is). Denk hierbij aan het omzetten van een rubric in een cijfer, een 'hardopdenken-opdracht beoordelen, oplossinsgstrategie (in het geval van wiskunde bijvoorbeeld) beoordelen. Je moet hier even creatief zijn.
Tips voor device en omgeving
Communiceer met de ouders/verzorgers dat er een toets wordt afgenomen.
Controleer of de leerling in een ruimte zit waar hij niet gestoord wordt.
Controleer of het device voldoende opgeladen is of aan een oplaadkabel hangt.
Sluit zoveel mogelijk programma's af (zoals Netflix, Youtube, games etc), wellicht ook voor andere gebruikers thuis.
Check de camera en andere hulplmiddelen (toetsenbord, muis, geluid, microfoon etc).
Meer informatie? Kijk hier de webinar van 25 maart terug voor praktische tips. Heb je meer tips voor toetsen op afstand? Geef ze door via dit formulier.