Eigenaarschap bij leerlingen heeft te maken met de mate waarin de leerling zijn verantwoordelijkheid neemt voor zijn/haar leerproces. In het onderwijs is eigenaarschap steeds belangrijker geworden omdat de rol van de leerling verandert. Een verandering van een passieve ontvanger, naar meer een autonome en zelfsturende leerling. Naast dat eigenaarschap voor de leerling relevant is voor school is dat het ook voor het werkende leven, dit is namelijk ook steeds in verandering. Miryam Lieskamp (2020) stelt dat de ontwikkelingen in de maatschappij effect hebben op het onderwijs.
Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leerproces heeft te maken met leiderschap. Leiderschap geven aan jezelf. Covey (2016) stelt dat leiderschap erom gaat, de waarde en potentie van andere mensen zo duidelijk te communiceren dat zij het in zichzelf gaan herkennen. Dat geldt natuurlijk, en misschien wel vooral, ook voor de leider zelf. Volgens Covey (2016) zijn er zeven aspecten die effectieve mensen karakteriseren:
Wees proactief; verantwoordelijk zijn voor je eigen leven. Gedrag is afhankelijk van onze eigen beslissingen, niet van onze omstandigheden. Belangrijk is de cirkel van betrokkenheid en cirkel van invloed
Begin met het einde voor ogen; begint dat met het schrijven van een persoonlijke missie; je eigen waarden en normen. In de kern van de cirkel (van invloed) het centrum vinden we: zekerheid, sturing, wijsheid en kracht
Belangrijke zaken eerst; organiseren en uitvoeren op basis van prioriteiten
Denken win-win; wanneer de uitkomst zo is dat beide partijen een gelijke (geringe) mate water bij de wijn hoeven doen, is de onderhandeling geslaagd
Eerst begrijpen en dan begrepen worden; wederzijds begrip, daar gaat het om. Pas als er echt geluisterd wordt, zal je de ander begrijpen. Covey (2016) heeft het over empathisch luisteren; het luisteren met de intentie de ander te begrijpen. Dat er gezocht wordt naar mogelijkheden om de ander echt te begrijpen, het verplaatsten in de ander en de wereld zoals de ander hem bekijkt. Begrijpen wat de ander voelt
Synergie; de belangrijkste voorwaarde voor synergie is een veilige omgeving. Dat vergroot de bereidheid om naar elkaars ideeën te luisteren en er iets van op te steken. Vertrouwen is het sleutelwoord om synergie daadwerkelijk tot grote hoogte te brengen. Hoe meer vertrouwen hoe beter de samenwerking. Om je open en kwetsbaar op te durven stellen is het nodig dat je de eerst drie eigenschappen goed kunt toepassen
Houd de zaag scherp; de tijd nemen om de zaag aan te scherpen. Het is de eigenschap die alle andere eigenschappen nodig maakt. Deze eigenschap omsluit alle andere eigenschappen. De zaag scherphouden heeft betrekking op het onderhoud en de verbetering van het beste instrument dat je hebt: jezelf. Het gaat om het onderhoud van de vier dimensies:
Lichamelijke vaardigheden
Spirituele vaardigheden
Geestelijke vaardigheden
Sociaal-emotionele vaardigheden.
Volgens Covey (2014) is effectief leidinggeven aan veranderen een kwestie van drie stadia. Het eerste stadium bestaat uit de eerste drie eigenschappen die gericht zijn op persoonlijke en individuele ontwikkeling. Ze zorgen ervoor dat je je als persoon onafhankelijk leert op te stellen. De drie daaropvolgende eigenschappen gaan over effectief samenwerken en vormen het tweede stadium. De zevende eigenschap gaat over het ontwikkelen en onderhouden van de overige zes eigenschappen. Deze eigenschap vormt het derde stadium. Covey (2014) stelt dat als jij beschikt over zeven gewoonten en hoe meer je deze ontwikkelt, hoe effectiever je bent. Des te meer eigenaar, des te meer persoonlijke groei en relaties met anderen.