6.2 Voedselrelaties

 

Leerdoelen:

- Je kan in eigen woorden uitleggen wat producenten, consumenten en reducenten zijn.

- Je kan de kringloop van stoffen beschrijven en daarin producenten, consumenten en reducenten kunnen onderscheiden.

- Je kan voedselketens opstellen aan de hand van informatie.
- Je kan een voedselweb aflezen en uitleggen.

 

Wat zijn de verschillende soorten eters?

 

Je hebt vast wel eens gehoord van planteneters, alleseters en vleeseters, maar binnen de biologie wordt dit vaak herbivoor, carnivoor en omnivoor genoemd. Een herbivoor is een planteneter en eet alleen maar planten, zoals een konijn. Een Carnivoor eet alleen maar vlees, zoals een leeuw. Wij mensen zijn omnivoor, dit betekend dat wij zowel planten als vlees kunnen eten.

 

Wat zijn producenten, consumenten en reducenten?

 

We beginnen bij de producenten. Producenten kunnen zelf energie maken, dit doen de meeste door fotosynthese. Zoals je al eerder hebt geleerd doen planten met behulp van bladgroenkorrels aan fotosynthese en maken dus hun eigen voedsel. Dus als je een organisme met bladgroenkorrels moet indelen in één van deze groepen, zal deze altijd bij de producent horen.

Vervolgen komen we bij de consumenten. Consumenten eten andere organismen (planten of andere dieren) om energie te krijgen. Wij mensen zijn consumenten, maar konijnen en rupsen ook. Binnen de consumenten, zitten ook de afvaleters. Deze afvaleters eten dood organisch materiaal, dit betekend dat deze dode dieren en planten opeten.

Als laatste hebben we de reducenten. Reduceren is een ander woord voor afbreken en de organismen in deze groep breken dode resten die overblijven bij de afvaleters af. Bij deze groep horen de schimmels en bacteriën. De reducenten zijn een belangrijk onderdeel van de kringloop. Door het afbreken van de dode resten komen de stoffen die hierin zitten weer terug in de natuur. Doordat deze stoffen terug komen, kunnen deze weer opnieuw gebruikt worden. In je tekst boek kan je bij afbeelding 12 een voorbeeld zien van een kringloop.

 

​Wat is een voedselweb?

 

Een voedselweb (of voedselnet) laat zien welke organisme andere organismen opeet. Aan het begin van een voedselketen staan altijd de producenten. Dat komt doordat alleen producenten energie kunnen maken via zonlicht.

Na de producenten, komen de consumenten van de eerste orde. Deze eten de producenten op en kunnen dus nooit carnivoren zijn. Hierna komen de consumenten van de tweede orde, deze eten de consumenten van de eerste orde op en zijn dus nooit herbivoor. Omnivoren kunnen zowel eerste als tweede orde consumenten zijn.

 

Hoe ziet een voedselweb eruit?

 

In een voedselweb zitten verschillende organismen en zijn er pijlen getekend naar het organisme dat het andere organisme opeet.

Ezelsbruggetje: de pijl wijst naar de maag van het dier

Bron: Bio Met Titus&Hakim, https://eensnelleplanga.jouwweb.nl/paragraaf-2, 2 mei 2020

 

Zoals je kunt zien, zijn er sommige dieren die meerdere pijlen naar zich toe hebben of juist van hun af hebben staan. Dit betekend dat één diersoort door meerdere dieren opgegeten wordt, of verschillende soorten organismen opeet.

Voorbeeld: De kikker heeft drie pijlen naar zich toe staan, dus hij eet zowel de vlinder, de sprinkhaan als de libelle op. Hij heeft ook één pijl van zich af staan, dus hij kan opgegeten worden door de slang.

Als de video niet werkt, klik dan HIER.

 

 

 

Huiswerk:

 

- Lees t/m basisstof 6.3 en maak opdrachten 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13 en 14

* Lever dit in via magister

 

- maak een voedselweb met daarin:

* Jijzelf, gras, wortelen, een koe, een schaap, een konijn, een kip, een vos, een mier en 3 andere organismen (deze mag je zelf kiezen).

* Zet bij elk organisme of het een producent, consument van de eerste orde , consument van de tweede orde, afvaleter of reducent is.

* Zet bij elke consument of dit een herbivoor, omnivoor of carnivoor is.

* Je mag dit via een online programma, een tekening of door een knutselwerk maken.

* Lever een foto van je getekende of geknutselde voedselweb in via magister.

* Als je het via een programma hebt gemaakt, zet dan een screenshot (knipprogramma) in een word bestand met daarbij welk programma dit is.

* Zorg dat je een eigen voedselweb inlevert, wanneer je er één van internet gebruikt of van iemand anders keuren wij deze af.

 

Succes!