Dieren: energie afgeven

Sommige dieren willen juist wel zo veel mogelijk warmte kwijt raken. Dit komt dan omdat hun omgeving warm is en als de dieren niet oppassen, dan warmt hun omgeving hun lichaam zo warm op dat ze boven de optimumtemperatuur zitten voor de processen in hun lichaam.

De eerst tacktiek die ik hierbij wil uitleggen is eigenlijk hetzelfde als bij dieren die de kou willen overleven: relatief lichaamsoppervlak

Zoals je weet zorgt een groot lichaam er voor dat je relatief weinig warmte afgeeft aan je omgeving. Een klein lichaam zorgt ervoor dat je relatief veel warmte afgeeft aan de omgeving. Dieren in een warme omgeving moeten meer warmte afgeven aan hun omgeving en kunnen dus beter een klein lichaamsoppervlak hebben. 

 

Een andere manier om de tempratuur in het lichaam goed te houden in een warme omgeving is door voor een omgeving te zorgen die koud is. Dit kan zoiets simpels zijn als in de schaduw gaan ztten. Het kan ook betekenen dat je er voor kiest om overdag te schuilen voor de zon en pas in de nacht naar buiten te komen wanneer er geen zon schijnt en de omgeving is afgekoeld. Om deze reden leven in warme gebieden veel nachtdieren.

Een koude omgeving is makkelijker om de warmte van je lichaam aan af te geven dan een warme omgeving. Een andere manier om makkelijke warmte(energie) af te geven is het tegenstroom effect waar we het in paragraaf 2 over hebben gehad. Als je zorgt dat er iets in je lichaam stroomt, kan daar veel warmte aan afgegeven worden. Laten alle dieren dat nou hebben: het bloedvatenstelsel. Wanneer dit bloedvatenstelsel in contactkomt met iets anders dat stroomt, bijvoorbeeld de lucht in je longen, kan het bloed de warmte afgeven aan de lucht. Om die reden brengt hijgen veel verkoeling voor honden.

Ook op andere plekken kan het bloedvatenstelsel in aanraking komen met stromende lucht. In de oren van olifanten liggen namelijk veel bloedvaten die vlak onder de huid liggen. Wanneer de olifant mt zijn oren waaiert, ontstaat er een luchtstroom waar het bloed haar warmte aan kan afgeven. Grote oren en met name bloedvaten dicht aan het oppervlak helpen dieren dus warmte af te geven. Kijk maar eens wat er gebeurt met de bloedvaten in je hand en arm als jij het warm hebt.

Honden hijgen zo veel omdat zij geen warmte kunnen kwijtraken door te zweten. Zweten is namelijk ook een manier waarop dit kan. Je perst namelijk een beetje water uit je lichaam en de warmte van je lichaam zorgt er in principe voor dat het water begint te koken en verdampt. Jij bent dan die warmte kwijt.

 

Maak opgave 9 tot en met 12