Les 1

Beste leerlingen,

Vandaag gaan jullie aan de slag met zelfstandige naamwoorden die een meervoud hebben op -en, ën of -n. Lees de uitleg zorgvuldig door, maak de opdrachten en kijk vervolgens opdracht 1 na. Je vindt de antwoorden onderaan de pagina. Open deze uiteraard pas wanneer je opdracht hebt voltooid. Let op! Dit is jaartoetsstof!

 

Lesdoelen:

Aan het eind van deze les ...:

 

Theorie

Veel zelfstandige naamwoorden hebben een meervoud op -en, voorbeelden hiervan zijn:

bord → borden; jas → jassen; potlood → potloden; zeef → zeven; doos → dozen etc.

Je kan hier zien dat bij sommige woorden wat verandert. Een f wordt bijvoorbeeld een v of er komt bijvoorbeeld een extra medeklinker te staan. Dit zijn woorden waarvan je het meervoud waarschijnlijk zonder problemen juist weet te schrijven.

 

Meervoud op -ën
Er zijn ook zelfstandige naamwoorden die in het enkelvoud eindigen op -ie of -ee. Bij deze woorden schrijf je het meervoud anders! Bij de woorden die op -ie eindigen, kijk je waar de klemtoon in het woord ligt.

Valt de klemtoon op de laatste lettergeep, dus op de -ie, dan komt er achter het woord -ën te staan, bijvoorbeeld:

me-lo-diemelodieën;     sym-fo-niesymfonieën;      knieknieën


Tip: zeg het woord meerdere keren in je hoofd met steeds de klemtoon op een andere lettergreep. Vaak klinkt er maar één optie goed en die houd je dan aan!

Bij woorden die eindigen op -ee komt er altijd -ën achter het woord, bijvoorbeeld bij woorden als:

ideeideeënfeefeeën;  tweetweeën etc.

 

Meervoud op -n
Je hebt net geleerd dat veel zelfstandige naamwoorden die eindigen op -ie een extra en krijgen met op de -e een trema (ë).
Er zijn ook woorden waar alleen een -n achterkomt met een trema op de -e die er al staat.

Dit geldt voor de woorden waarbij de klemtoon niet op de laatste lettergreep ligt, maar juist ergens anders in het woord, bijvoorbeeld in het begin of in het midden.  

Deze woorden komen wat minder vaak voor dan de woorden waarbij de klemtoon wel op de laatste lettergreep ligt, maar ze zijn er absoluut! Hieronder zie je daar enkele voorbeelden van:

bacteriebacteriën;     porieporiën;      koloniekoloniën

 

Opdracht 1
Schrijf van de volgende woorden het meervoud in je schrift.

stopcontact             categorie                  bij
bedrijf                       zee                           genie
amfibie                     omslag                     huis
olie                           k
opie                        muzieknoot
glas                          mineraal                   bacterie
kloof                         slee                          harmonie

 

Opdracht 2
Ga naar de volgende site. Lees daar de uitleg door en maak dan de twee oefeningen!

http://www.berktekst.nl/spelling-overig/meervoud-van-zn/

 

Opdracht 3
Klik op onderstaande link, lees de uitleg, bekijk de filmpjes en maak de oefeningen.

https://www.cambiumned.nl/theorie/spelling/spellingsregels/meervoudsuitgangen-tussenklank/

 

 

 

antwoorden opdracht 1