Vaardigheden docenten

Wat vraagt deze samenwerking van entree- en niveau 2- docenten als professionals?

De eerste focus lag op de competenties van docenten. Al snel werd duidelijk dat het louter niet alleen gaat om competenties maar vooral om het gedrag van de docent, een rol die vervuld wordt als professional en als persoon (Vink, 2012).

Kijkende naar het Karrenwiel van Vroemen (2013) gaat het om investeren in de factoren van het karrenwiel die leiden tot geïnspireerd samenwerken, deze factoren gaan over gedrag waardoor het meer voor de hand ligt om de focus te leggen op het gedrag van docenten. Gedrag dat ‘zichtbaar’ wordt door het naleven van de principes van Hargreaves en O’Conner (2018). Het gaat immers om een cultuur creëren waarin geleerd wordt van en met elkaar.

Welk gedrag van docenten draagt bij aan het bevorderen van samenwerken?

Hargraeves en Fullan (2012) schetsen hoe docenten binnen een beroepsgroep professioneel samenwerken. Het gaat om hoe docenten zich samen inspannen en daadwerkelijk samen aan het werk gaan in plaats van alleen maar samen praten, delen en reflecteren. In Figuur 3 staan de tien principes van Hargreaves en O’Conner (2018) beschreven, die een bruikbaar uitgangspunt vormen om samenwerken in de context van een school te realiseren.  

 

Principes/gedrag

Wat wordt verstaan onder principes

Collectieve autonomie

Hierbij zijn docenten onafhankelijk van top-down opgelegde bureaucratie

Collectieve doelgerichtheid

De overtuiging dat we met elkaar een verschil kunnen maken voor onze studenten

Gezamenlijk onderzoek

Samen problemen, situaties en verschillen in lespraktijk analyseren om beter te worden in wat je doet

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

De verplichting om elkaar te helpen om goed onderwijs te realiseren

Gezamenlijke initiatieven

Iedereen doet mee om elkaar te ondersteunen en beter te worden in je vak

Wederzijds dialoog

Docenten spreken met elkaar over het werk dat zij doen en er wordt feedback  gegeven aan elkaar

Gezamenlijk werk uitvoeren

Samen aan het werk door samen een planning te maken

Gezamenlijke visie, doel en ambitie

Het gaat om doelen gericht op de ontwikkeling van studenten als student en burger

Samenwerking met studenten

Studenten zijn actief betrokken en werken samen met docenten aan hun ontwikkeling

Iedereen kent het grote plaatje

Iedereen weet waar we op uit zijn, ze zien het voor zich, leven ernaar en realiseren het met elkaar.

Figuur 3. Collaborative Professionalism. Aangepast overgenomen uit When Teaching Together Means Learning for All van Hargreaves, A. & O’Connor, M.T., 2018. Corwin Press, a Sage company, Thousand Oaks, CA, USA. Copyright by Corwin.

Samenwerken is complex en behelst vakmanschap welke geleerd kan worden (Sennett, 2012).Leren vraagt om reflectie en aandacht waar ruimte voor nodig is. Ruimte om samen effectief bezig te zijn, samen besluiten te nemen, wat maakt dat de professionaliteit van docenten wordt vergroot (Hargreaves & Fullan, 2012).