Dat Nederland een waterrijk land is, is inmiddels wel bekend. Als rivierdelta hebben we te maken met veel water binnen ons land. Daarnaast is er ook nog de zee waar we rekening mee moeten houden. Een groot deel van Nederland ligt aan zee en is daardoor kwetsbaar. Maar gelukkig heeft de natuur een oplossing voor dit waterprobleem: de duinen. Duinen zijn een grote beschermer tegen al het water van de zee. Hoe ontstaan duinen? Wat kunnen we ermee doen?
De duinenrij die Nederland rijk is meer dan 100 kilometer lang. Dit is een flinke hoeveelheid duinen die ons land op natuurlijke wijze beschermt tegen overstromingen van de zee. Duinen ontstaan door zand dat opwaait van het strand. Als er dan bijvoorbeeld een stuk hout op het strand ligt, blijft het zand dat opwaait daar achter steken. Hoe meer zand er opwaait, hoe meer dat stuk hout bedekt wordt onder een laag zand. Op een gegeven moment zie je het stuk hout niet eens meer. Als er dan geen planten gaan groeien, dan waait het zand uiteindelijk weer weg en is het heuveltje dat over het stuk hout ontstaan heeft weer verdwenen. Als er wél planten gaan groeien, zorgen die planten er met hun wortels voor dat het zand wordt vastgehouden. Helmgras gedijt heel goed onder de zoute omstandigheden rondom het strand en de zee, en dit vind je dus vaak terug op duinenrijen.
Hoe meer planten er gaan groeien en hoe meer zand er opwaait, hoe hoger de duinen worden. Ze kunnen tientallen meters hoog worden, en beschermen daarmee ons land tegen het vele water van de zee.
Duinen kunnen ook door mensen opgehoogd worden. Hier wordt tegenwoordig veel mee gedaan, omdat de stijgende zeespiegel en het steeds verder inklinkende Nederland ervoor zorgen dat Nederland steeds verder onder het NAP komt te liggen. De mens gaat hierbij met een baggerboot ver de zee op, haalt daar zand van de bodem en spuit dit zand op langs de kust. Als dit zand wat opdroogt, waait het verder met de wind mee en zo worden de duinen nog verder opgehoogd. De duinen zijn zo belangrijk voor het Nederlandse waterbeheer dat er ook extra planten aangeplant worden op de duinenrijen om er zo voor te zorgen dat we onze duinen beschermen.
Duinen als waterzuivering
Duinen hebben nog een belangrijke functie in ons land. De duinen fungeren namelijk als natuurlijk waterzuiveringssysteem. In de duinen bevindt zich namelijk een flinke zoetwaterbel. Deze zoetwaterbel drijft als het ware op het zoute grondwater. Zoet water is namelijk lichter dan zout water.
Hemelwater en ander water filtreren in de duinen naar die zoetwaterbel. Het zand in de duinen fungeert als een natuurlijk zandfilter, waardoor het water in de zoetwaterbel zeer geschikt is als drinkwater. Deze functie werd vroeger veel gebruikt om de steeds groter wordende steden te voorzien van drinkwater. Tegenwoordig hebben we nieuwe inzichten en weten we dat we voorzichtig om moeten springen met het zoete water dat zich in de duinen bevindt. Als we namelijk teveel water wegpompen uit die bel, gaat het zich mengen met het zoute water en wordt al het zoete water dat zich in de duinen bevindt brak water. Dan is het niet meer drinkbaar en dus niet meer bruikbaar voor de mens. Toch kan deze manier van waterzuivering in de toekomst meer gebruikt gaan worden.